Για… “Αγάπη από nylon” ξέραμε. Για σύμφωνο από λάτεξ πάλι, όχι.
Ο Νίκος Μανιός, βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ (και γιατρός παρακαλώ), είπε σήμερα στην ΕΤ1 μιλώντας για το σύμφωνο συμβίωσης, πως η επέκταση του στα ομόφυλα ζευγάρια θα συμβάλλει μεταξύ άλλων και στο να μειωθούν τα κρούσματα του HIV.
Πέραν του ότι είναι άκρως προβληματικό λόγω του ότι με μια τέτοια δήλωση φαίνεται να θεωρεί πως το θέμα του HIV αφορά μόνο συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού και πιο συγκεκριμένα τα ΛΟΑΤ άτομα, είναι εξίσου προβληματικό να λέει κανείς ότι το σύμφωνο συμβίωσης σημαίνει αυτόματα και μονογαμία και ότι η μονογαμία με την σειρά της μπορεί να είναι κάποιου είδους πρόληψης. Μια πεποίθηση που δυστυχώς είναι πολύ διαδεδομένη και προβληματική.
Γιατί δεν είναι έτσι, καθόλου.
Δεν θα επεκταθώ εδώ στο θέμα της πολυσυντροφικότητας και του γιατί ένα σύμφωνο δεν σημαίνει απαραίτητα μονογαμία, αλλά στο θέμα της μονογαμίας και του συμφώνου συμβίωσης ως “πρόληψη”.
Το να προάγεις ή να υπαινίσσεσαι την μονογαμία ως μέθοδο πρόληψης και ως ασφαλέστερη από το εφήμερο σεξ ή την πολυγαμία είναι κάτι που όχι μόνο δεν θα “συμβάλλει στο να μειωθούν τα κρούσματα του HIV” αλλά μπορεί να συμβάλλει στο ακριβώς αντίθετο και επίσης στον στιγματισμό των μη μονογαμικών ανθρώπων ή αυτών που δεν θα σπεύσουμε επειδή θα βγει το σύμφωνο να γίνουμε καλά, μονογαμικά και εναρμονισμένα με τα ετεροκανονικά πρότυπα παιδάκια ως “επικίνδυνων”.
Η αλήθεια είναι ότι μεγάλο μέρος των κρουσμάτων, προκύπτει όντως μέσα σε “μονογαμικές” εντός η εκτός εισαγωγικών σχέσεις, καθώς όταν εμπιστεύεσαι τυφλά και έχεις κι απο πάνω την πεποίθηση ότι εφόσον είναι σχέση δεν κινδυνεύεις, την πατάς και πιο εύκολα. Γιατί μας μαθαίνουν πως η μονογαμική σχέση είναι κάτι το ιδεατό, ιδανικό σχεδόν άγιο και άρα τίποτα κακό δεν μπορεί να προκύψει μέσα από αυτό. Έτσι, το να είμαστε σε σχέση, αν έχουμε και την πεποίθηση ότι αυτό από μόνο του είναι ασφαλές, μας δίνει μια ψευδαίσθηση ασφάλειας που μπορεί να είναι επικίνδυνη.
Ενώ από την άλλη, είναι πολύ πιο σύνηθες οι άνθρωποι που δεν έχουν σταθερές ή μονογαμικές ερωτικές σχέσεις και που αυτοί και αυτές είναι που στιγματίζονται ως ανώριμοι, ανεύθυνες, τσούλες, επικίνδυνοι να είναι περισσότερο ενημερωμένοι/ες, να παίρνουν προφυλάξεις και να εξετάζονται τακτικά, εφόσον φυσικά μιλάμε για ανθρώπους ενημερωμένους, που λειτουργούν με συναίσθηση της πραγματικότητας και των κινδύνων. Να τηρούν δηλαδή μια πολύ πιο υπεύθυνη στάση από τους “μονογαμικούς” και τις “μονογαμικές” ή τους/τις στρέιτ που έχουν πειστεί πως δεν τους αφορά.
Ας μην ξεχνάμε τους χιλιάδες των στρέιτ και – σε πολλές περιπτώσει παντρεμένων, μονογαμικών κατά τα άλλα – νοικοκυραίων – που σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ έσπευσαν έντρομοι να εξεταστούν μετά την διαπόμπευση των οροθετικών γυναικών το 2012 επειδή είχαν κάνει σεξ μαζί τους (ενώ οι υπόλοιποι που δεν είχαν πάει με τις συγκεκριμένες μπορούσαν να συνεχίζουν να κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου).
Για να είναι σωστά ενημερωμένος κανείς, θα πρέπει το μήνυμα της πρόληψης που θα λάβει, να μην είναι πως η μονογαμία, το σύμφωνο, ο γάμος θα μας προφυλάξει και ότι αν είσαι σε σχέση, σύμφωνο, γάμο είσαι ασφαλής. Μια ώριμη και χρήσιμη συζήτηση για ασφαλέστερο σεξ και την πρόληψη πρέπει να είναι πολλά περισσότερα από αυτό και οι συντηρητισμοί και οι παρωπίδες δεν έχουν καμία θέση σε αυτή. Ο εχθρός δεν είναι το σεξ, δεν οι “τσούλες”, δεν είναι οι πολυγαμικοί και οι πολυγαμικές. Δεν είναι το σεξ. Είναι ο συντηρητισμός, η άγνοια, ο στιγματισμός.
Τέλος, ας μην ξεχνάμε πως δεν υπάρχουν “ομάδες υψηλού κινδύνου” αλλά συμπεριφορές υψηλού κινδύνου. Ο HIV και τα υπόλοιπα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, μας αφορούν όλες και όλους και είμαστε όλοι και όλες εν δυνάμει (για όσες και όσους δεν είναι ήδη) οροθετικοί και οροθετικές.
Πρόληψη, δεν είναι το να κάνεις ένα σύμφωνο συμβίωσης, η πρόληψη δεν γίνεται με ένα χαρτί, μια τελετή, μια τυπική συμφωνία. Πρόληψη είναι να ενημερώνεσαι, να παίρνεις προφυλάξεις, να εξετάζεσαι τακτικά, το να ξέρεις το στάτους σου και να παίρνεις αγωγή αν έχεις HIV ώστε να ελαχιστοποιείς την πιθανότητα του να είσαι μεταδοτικός ή μεταδοτική καθώς ένα οροθετικό άτομο με μη ανιχνεύσιμο φορτίο, κάτι που καταφέρνει με την αγωγή δεν είναι μεταδοτικό (θεραπεία ως πρόληψη), να μιλάς ανοιχτά και ειλικρινά με τους ή/και τις συντρόφους σου…
Αυτό που όντως μπορεί να συμβάλλει στην μείωση των κρουσμάτων σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων σε ΛΟΑΤ άτομα, είναι η αύξηση της αποδοχής και η μείωση της ομοφοβίας/τρανσφοβίας. Και αυτό γιατί σε πολλές περιπτώσεις, άνθρωποι που καταπιέζονται, που έχουν εσωτερικευμένη ομοφοβία ή τρανσφοβία και χαμηλή αυτοεκτίμηση λόγω του ρατσισμού που δέχονται, είναι περισσότερο πιθανό να έχουν αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, κατάθλιψη, να μην φροντίζουν επαρκώς τον εαυτό και την υγεία τους. Αλλά αυτό δεν είναι κάτι που ένα σύμφωνο συμβίωσης θα λύσει από μόνο του, ούτε η ομοφοβία, η τρανσφοβία, ο σεξισμός, θα πάψουν να υφίστανται αυτόματα με την ψήφιση ενός νόμου. Απλά μπορεί να συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά έχουμε πολύ δρόμο ακόμα μέχρι να μπορούμε να μιλήσουμε για πλήρη αποδοχή των ΛΟΑΤ ατόμων, τον μη αποκλεισμό τους από την ενημέρωση, τις υπηρεσίας υγείας και άρα την πρόληψη. Ο στιγματισμός των οροθετικών ατόμων και το σκοτάδι γύρω από το θέμα του HIV επίσης δεν βοηθάνε. Και αυτά είναι προβλήματα που ακόμα και χώρες που έχουν θεσπίσει σύμφωνο συμβίωσης για όλες και όλους, δεν τα έχουν λύσει επαρκώς.
Υ.Γ: Θέλουμε και σύμφωνο συμβίωσης για περισσότερα από δύο άτομα. Και πολλά ακόμα που πρέπει να γίνουν.
Οι διεκδικήσεις μας δεν σταματούν…
