Δύο χρόνια πριν, τέτοιον καιρό περίπου, έδινα αίμα για την καθιερωμένη προληπτική μου εξέταση HIV. Η νοσοκόμα που μου πήρε αίμα, απέφευγε το βλέμμα μου και όλο και προσπαθούσε να βγάλει κάποιο συμπέρασμα. “Τώρα, μικρό κορίτσι, εσύ δεν τις χρειάζεσαι αυτές τις εξετάσεις, αυτές είναι πολύ ειδικές, για άλλους ανθρώπους.”
Δεν τη ρώτησα τι εννοούσε. Ήξερα πολύ καλά. Οι εξετάσεις HIV είναι μόνο για τις σεξεργάτριες και τους ομοφυλόφιλους άντρες. Μία νοσοκόμα, που πιθανότατα γνώριζε πολύ καλά τα ποσοστά HIV αλλά και τους τρόπους μετάδοσης, είχε ξαφνικά τυφλωθεί από τα στερεότυπά της μπροστά σε μια νέα κοπέλα που εξετάζεται συστηματικά. “Είσαι φοιτήτρια ή δουλεύεις;” ήταν η επόμενη και τελευταία ερώτησή της – πιθανότατα ποντάροντας στην απάντηση “δουλεύω” που θα τη βοηθούσε να συμπληρώσει τα πλασματικά κενά και να επιβεβαιώσει τις θεωρίες της.
Την πρώτη φορά που συνάντησα οροθετική γυναίκα, έπαθα κρίση πανικού. Πήγα γρήγορα στην τουαλέτα και έλεγξα τα ακροδάχτυλά μου, μήπως έχω πουθενά καμιά ανοιχτή παρανυχίδα και κόλλησα το κακό από τη χειραψία. Ήμουν ανήλικη, φοβισμένη, και ζούσα σε πλήρη άγνοια. Μία άγνοια που έθρεψε ολόκληρο το περιβάλλον στο οποίο είχα ζήσει μέχρι τότε.
Το σχολείο μου μου είπε πώς να μην κολλήσω AIDS. Δεν μου είπε ποτέ τι να κάνω αν κολλήσω. Δε μου είπε ποτέ να μη φοβάμαι τους οροθετικούς, ή ότι πρέπει να δείχνω κατανόηση και σεβασμό στις δυσκολίες τους, που δεν τους κάνουν με κανένα τρόπο κατώτερους ή προβληματικούς ή διαφορετικούς από εμένα. Δε μου είπε ποτέ πως είμαστε όλοι εν δυνάμει φορείς του HIV, και πως κανείς δεν γλιτώνει τον κίνδυνο επειδή είναι στρέητ ή επειδή έχει μια μονογαμική σχέση. Αυτά ήταν ψιλά γράμματα.
Όλα αυτά τα έμαθα μόνη μου, γιατί έτυχε. Γιατί δεν είμαι στρέητ, και γιατί οι συγκυρίες και τα ίδια αυτά τα στερεότυπα ψιθύριζαν στο αυτί μου συνεχώς πως είναι πιο αναγκαίο για εμένα να εξετάζομαι. Ψέμα. Πρέπει να εξετάζομαι γιατί είμαι σεξουαλικά ενεργή, και εκεί τελειώνει το επιχείρημα.
Σε διαφορετική κλινική, διαφορετική νοσοκόμα θα απορήσει όταν γνωστός μου επιθυμεί να κάνει την ίδια εξέταση. “Α είναι ξένος” η νοσοκόμα τελικά καταλαβαίνει, πράγμα που δικαιολογει στο νου της την εξέταση. Ένας μετανάστης μπορεί να έχει AIDS. Ένας Έλληνας ποτέ.
Δε θέλω αυτή η μέρα να είναι η παγκόσμια ημέρα κατά του AIDS, αλλά η παγκόσμια ημέρα υπέρ της ενημέρωσης. Όχι μόνο ενημέρωση για τους τρόπους μετάδοσης, αλλά και για τους τρόπους μη μετάδοσης. Για τα “ψιλά γράμματα” που θα σβήσουν τις φοβίες και θα αναδείξουν την απλή αλήθεια – τα οροθετικά άτομα ζουν με κάτι που δεν μαρτυρά ούτε τον τρόπο ζωής τους, ούτε την σεξουαλική τους δραστηριότητα, ούτε το πόσο προσεκτικοί είναι. Σήμερα δεν είμαι οροθετική. Του χρόνου τέτοιον καιρό, δεν ξέρω αν θα είμαι. Μπορώ να κυκλοφορώ και με στολή δύτη, αν θέλω να προστατευτώ καλά, αλλά ούτε και αυτό θα με προφυλάξει αν είναι να μου τύχει η στραβή.
Οροθετικός δε σημαίνει σεξουαλικά υπερδραστήριος, δε σημαίνει ανεύθυνος, δε σημαίνει ομοφυλόφιλος ή διαφυλικός ή σεξεργάτης. Και φυσικά, το να είσαι σεξουαλικά υπερδραστήριος, ομοφυλόφιλος, διαφυλικός, ή σεξεργάτης, είναι οκ.
Την επόμενη φορά που συνάντησα οροθετικό, δε φοβήθηκα. Δε θεώρησα ότι μπορεί να έχω κολλήσει, ακόμα και όταν το κλίμα έγινε ερωτικό. Δεν αναρωτήθηκα “πώς” και “γιατί” διότι πολύ απλά δεν με αφορούσε.
Ο καθένας έχει την ευθύνη του εαυτού του, και γι’αυτό ακριβώς δεν θα σταματήσω να εξετάζομαι. Έχω ακούσει πολλά, από “δε σου χρειάζεται” μέχρι “μα τόσο πολύ σεξ κάνεις πια;” και όλα είχαν ως σκοπό να με αποθαρρύνουν. Θα τα ακούσεις και εσύ, πιθανότατα, αν τηρείς ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα εξετάσεων, εξαμηνιαίο, ετήσιο, ή συχνότερο. Θυμίσου πως αυτοί που τα λένε αυτά έχουν άγνοια. Θυμίσου πως, αν τύχει να είσαι οροθετικός, δεν υπάρχει περίπτωση να πεις μια μέρα “πάλι καλά που άργησα τόσο πολύ να το μάθω, ας είναι καλά η κυρά Κατίνα που μου είχε πει πως δε μου χρειάζονται αυτά.”
Και αν είσαι οροθετικός, out ή μη, και σίγουρα έχεις ακούσει πολλά, πολύ χειρότερα, πολύ πιο σκληρά, ελπίζω να έχεις γύρω σου ανθρώπους που σε σέβονται τόσο όσο σε αγαπούν και ούτε μια στάλα λιγότερο. Και αν δεν έχεις, ελπίζω να ξέρεις πως μπορείς πάντα να χτίσεις τον σωστό περίγυρο.
Ο μόνος μου φόβος για τον HIV είναι πως, άνθρωποι των οποίων οι αγκαλιές ταιριάζουν, δεν θα αγκαλιαστούν ποτέ γιατί τρέμουν από άγνοια.
Νομίζω πως τίποτα δεν κολλάει πιο εύκολα από την αγάπη.