Η τέχνη εξελίσσεται και αλλάζει σύμφωνα με το πνεύμα των καιρών. Η στιχουργική και η ποίηση δε θα μπορούσαν να αποτελούν εξαίρεση, μιας και είναι ένας άμεσος τρόπος έκφρασης. Παρακάτω, θα σας μιλήσω για άσματα που έχουν πάψει (ή που θα έπρεπε να έχουν πάψει) να εκφράζουν τον σύγχρονο άνθρωπο. Παλιά και νέα σουξέ, όλα υπάρχουν σε αυτήν τη λίστα και το ελληνικό τραγούδι έχει την τιμητική του – βεβαίως βεβαίως.
Από τη Μελίτα Σκαμπώ
Ο αράπης
Κι όμως, αυτός είναι ο τίτλος του τραγουδιού του 1953, από τον Μανώλη Χιώτη. Εμπνευσμένο από μια ρατσιστική παροιμία με την ίδια δομή, οι στίχοι αναφέρουν ότι τον αράπη κι αν τον πλένεις το σαπούνι σου χαλάς. Την ίδια ανθρωπιστική λογική ακολουθεί και ένα τραγούδι του Γιώργου Ζαμπέτα, με τον ίδιο τίτλο, με τους στίχους να μας μιλούν για το μουσικό όργανο ταμ-ταμ, που το χτυπάει ο αράπης, ο μαύρος, ο σκύλος. Bonus cringe: υπάρχει κινηματογραφική ταινία με τον Κώστα Βουτσά, με τίτλο την παραπάνω παροιμία. Προβάλλεται στην ελληνική TV μέχρι και σήμερα, με την υπόθεση να είναι τόσο απωθητική, όσο τα σπιράλ για τα κουνούπια.
Καριόλα
Υπάρχει ένας τραγουδιστής με το όνομα Νάσος (μόνο το μικρό όνομα, όπως λέμε Cher) με ένα άσμα που μοσχοβρωμάει σκατά ελέφαντα. Οι στίχοι περιγράφουν τις περιπέτειές του στο κέντρο της Αθήνας, όταν γίνεται μάρτυρας ενός σοκαριστικού περιστατικού: η κοπέλα του φιλά κάποιον άλλον κι εκείνος αγανακτεί, κάνοντας την ερώτηση και εκεί τα είδα όλα, μ’ αυτόν μωρή καριόλα; Όντας ανήσυχο πνεύμα, ο αοιδός μας εκπλήσσει κι άλλο συνεχίζοντας με τον παρακάτω στίχο/ωδή στη διαφορετικότητα: αυτός δεν ξέρει τι σημαίνει χτένα, αυτός είναι πιό γύφτος κι από μένα. Τύφλα να’χει η Πολυδούρη.
Καριόλα σε μισώ
Παραμένοντας στην αισθητική του μισογυνισμού, περνάμε σε ένα τραγούδι του Χρήστου Δάντη. Εδώ, το τσιχλοκλαρίνο συνδυάζεται αρμονικά με τη rap ασχετοσύνη, χαρίζοντας μας απλόχερα έναν εμμονικό ρυθμό με εσάνς κουπεπέ-του-λέγανε-και-μου-το-παντρεύανε. Με τον στίχο καριόλα σε μισώ να το ξέρεις, σου αξίζει μόνο αυτό, να υποφέρεις, εισπράττουμε την οργή του κλασικού άνδρα που φοράει παντελόνια. Γοητευμένος από τα νεύρα που είχε η Κατερίνα Γιουλάκη στο Ρετιρέ, ο ερμηνευτής των μεγάλων επιτυχιών είναι έτοιμος να κάνει τη δική του επανάσταση, παίρνοντας μπουκάλι και βενζίνη, καδρόνι να μη μείνει. Ερεθιστήκατε;
Πουτάνα στην ψυχή
Ο Νίκος Οικονομόπουλος είναι ένας τραγουδιστής που εκφράζει το λαϊκό πνεύμα, μένοντας αποστασιοποιημένος από ψυχογενείς νόρμες, που μπλοκάρουν την αυτοέκφραση και στραγγαλίζουν την καθημερινότητα του μέσου ακροατή. Με αίσθημα ευθύνης, μας υπενθυμίζει τις διαφορές μεταξύ μιας εργάτριας του σεξ και της απλής -μα ξεστρατισμένης- γυναίκας της διπλανής πόρτας. Ο στίχος χίλιες φορές να ήσουνα μια πόρνη αληθινή, μα είσαι το χειρότερο: πουτάνα στην ψυχή, βάζει τα πράγματα στη θέση τους και επικυρώνει τη θέση της θηλυκότητας στην κοινωνία. Φανταστείτε τον να το τραγουδάει live, φορώντας ένα καλοσιδερωμένο κοστούμι από την ντουλάπα του. Μαγεία.
Trap Mes To Bando
Αλλάζοντας είδος, μα επιμένοντας στους στίχους που προκαλούν αναγούλα, πάμε σε έναν καλλιτέχνη που δε γνώριζα και μετάνιωσα που έμαθα. Ακολουθώντας τη λογική του αρσενικού-γαμιά, που δεν κωλώνει, γιατί είναι yo, ο Ivan Greko μπαίνει στη Ζώνη του Λυκόφωτος θυμίζοντας Eminem από τα Τουρκοβούνια. Επηρεασμένα από την υπνωτική γλωσσοκοπανιά της Τατιάνας Στεφανίδου, τα λόγια είναι τα εξής: αν δεν έχει φράγκα ο πούστης, τότε παλιοπούστη γάμησέ τον. Αν δε φάω τον πούστη, τότε πούστη δε θα είμαι okay. Ισόβαθμοι με το IQ ενός αρωματικού τουαλέτας, οι στίχοι ξεδιπλώνουν το απόλυτο ταλέντο στην ψευτομαγκιά συνεχίζοντας: της στέλνω στο DM και κατευθείαν τη γαμάω, της δίνω πούτσα και μετά την κάνω. Αν δεν είναι αυτό τέχνη, τότε τι είναι;
Η λίστα θα μπορούσε να συνεχίζεται επ’ άπειρον, αλλά λέω να σταματήσω εδώ (άνθρωπος είμαι κι εγώ, λυπηθείτε με). Αν, όμως, δε χορτάσατε καφρίλα και ρατσισμό σας προτείνω να ανοίξετε ένα οποιοδήποτε άλμπουμ της ελληνικής δισκογραφίας και να επιλέξετε ένα τυχαίο τραγούδι. Οι πιθανότητες να βρείτε κάτι σάπιο είναι περισσότερες από όσες νομίζετε.