Η νέα σειρά 13 Reasons Why, βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Τζέι Άσερ, κυκλοφόρησε στην πλατφόρμα του Netflix πριν από μερικές ημέρες και φαίνεται να έχει ήδη συγκλονίσει το νεανικό κοινό. Η σειρά πραγματεύεται την αυτοκτονία μίας μαθήτριας λυκείου, η οποία αφήνει πίσω της δεκατρείς ηχογραφημένες κασέτες, στις οποίες εξηγεί τους δεκατρείς λόγους για τους οποίους έβαλε τέλος στη ζωή της.
Όσο ασφαλές και προστατευμένο φαίνεται να είναι το σχολικό περιβάλλον, τόσο αποτελεί και μία τεράστια αρένα βίας και παραβίασης μεταξύ μαθητών, με τις καταστάσεις συχνά να βγαίνουν εκτός ελέγχου. Ο σχολικός εκφοβισμός τα τελευταία χρόνια φαίνεται να αυξάνεται ραγδαία, και λαμβάνοντας υπ’όψιν πως η τεχνολογία ανοίγει ένα τεράστιο παράθυρο στα προσωπικά δεδομένα όλων μας, είναι πολύ πιο δύσκολο πλέον να τεθεί ένας έλεγχος στην επικοινωνία μεταξύ ανηλίκων – πόσο μάλλον στο ποιόν της επικοινωνίας αυτής.
Θέματα όπως ο βιασμός, η χρήση ουσιών, η οπλοκατοχή, η κατάθλιψη, αλλά και η επικίνδυνη οδήγηση θίγονται με τρόπο ρεαλιστικά ωμό, που θα πρέπει να μας κάνει να σκεφτούμε την ευκολία με την οποία η εκπαίδευση συχνά αγνοεί την πολύ πραγματική, συχνά δύσκολη παράλληλη ζωή που ζουν οι μαθητές εκτός τάξεως.
Πώς μπορεί μία σχολική φάρσα να οδηγήσει σε σεξουαλική παρενόχληση; Πώς μπορεί μία μόνο φωτογραφία να οδηγήσει στον δημόσιο εξευτελισμό; Γίνεται κάτι τόσο απλό, όπως τα λόγια, να οδηγήσουν κάποιον στην αυτοκτονία; Πόσοι κινδυνεύουν, εκτός από εμάς τους ίδιους, όταν οδηγούμε υπό την επήρρεια αλκοόλ; Τι γίνεται όταν μία μαθήτρια δεν μπορεί να αποδείξει πως βιάστηκε; Πόσο εύκολο είναι να οδηγηθεί ένας ανήλικος στην εξάρτηση ουσιών για να αποφύγει τα ψυχικά του τραύματα;
Το 13 Reasons Why εξερευνά όλα τα μονοπάτια στα οποία μπορεί να οδηγήσει η κουλτούρα του βιασμού. Από την ομοφοβία, την ασέλγεια, τη βία, αλλά ακόμα και την δυσπιστία προς το θύμα που παλεύει να επικοινωνήσει μία αλήθεια η οποία δεν γίνεται αποδεκτή, γιατί “δεν είναι αρκετά πειστική”, ή γιατί το θύμα ίσως “απλά έκανε κάτι που στην πορεία μετάνιωσε.”
Αυτά δεν είναι μόνο ζητήματα ενηλίκων. Είναι προτίστως προβλήματα εφήβων, που εισέρχονται στον κόσμο της ανακάλυψης της σεξουαλικότητάς τους χωρίς να ξέρουν πως να τη διαχειριστούν, χωρίς να έχουν διδαχθεί πως η έλλειψη συναίνεσης δε συνεπάγεται πάντα βία, και πως πολλές φορές μπορεί να συμβεί μπροστά στα μάτια μας και να μην το καταλάβουμε καν.
Η αυτοκτονία στην εφηβεία συχνά ωραιοποιείται, μέσα από ταινίες, βιβλία, φαντάζει ρομαντική διέξοδος από έναν κόσμο που δεν μας καταλαβαίνει, που δεν μας ταιριάζει, και που μόνο αν χαθούμε θα καταλάβει τι έχασε. Το 13 Reasons Why δεν κάνει τίποτα από αυτά. Η αυτοκτονία παρουσιάζεται τόσο τρομακτική και άδεια όσο είναι — χωρίς τίποτα γλυκανάλατο και συγκινητικό να την αγκαλιάζει.
Δεν πρόκειται για μία ευχάριστη σειρά, που θα δει κανείς τρώγοντας πίτσα το σαββατόβραδο ενώ ψάχνει κάτι να τον ψυχαγωγήσει. Τα συναισθήματα που προκαλεί — με κάθε επισόδειο και περισσότερο — είναι δύσκολα, επίπονα, και στο τέλος σε αφήνουν με μία παράξενη αμηχανία, μια αίσθηση που θυμίζει τον τρόπο που κάποιες φορές ξέρουμε ότι κάτι θέλαμε να κάνουμε αλλά το έχουμε ξεχάσει, και ψάχνουμε να το βρούμε.
Αυτή η σειρά το αναζητά μαζί μας.
