Vasilis Thanopoulos
Οι ακτιβιστές στη Λευκορωσία ελπίζουν ότι οι μαζικές διαμαρτυρίες για δημοκρατικές διαδικασίες θα βοηθήσουν στην προώθηση των ΛΟΑΤ+ δικαιωμάτων και θα απαλλάξουν το πρώην σοβιετικό κράτος από την ομοφοβία.
Ωστόσο, παραδέχονται ότι αυτή η ελπίδα χρειάζεται αρκετό χρόνο για να γίνει πραγματικότητα στη συντηρητική αυτή χώρα, αφού μέχρι κι κάποια από τα άτομα που μετέχουν σε αυτές τις διαδηλώσεις, παραμένουν εξαιρετικά ομοφοβικά.
Ο Πρόεδρος Αλεξάντερ Λουκασένκο ορκίστηκε για έκτη θητεία σε μυστική τελετή την Τετάρτη, πυροδοτώντας νέες διαδηλώσεις από έναν ανήσυχο πληθυσμό που διαμαρτύρεται για την παραμονή του στην εξουσία.
«Στην κυβέρνηση του Λουκασένκο, κάτω από την οποία ζούμε εδώ και 26 χρόνια, το ζήτημα των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤ+ δεν υπάρχει σε πολιτικό επίπεδο», δήλωσε στο Reuters η Άννα Μπρέδοβα, μια ακτιβίστρια που διοργανώνει ένα ετήσιο ΛΟΑΤ+ φεστιβάλ πολιτισμού στη χώρα.
Από τις προεδρικές εκλογές της 9ης Αυγούστου, στις οποίες οι διαδηλωτές υποστηρίζουν ότι κέρδισε η Σβιατλάνα Τσιχανόφσκαγια, έντονες διαδηλώσεις έχουν ξεσπάσει και βασικά πρόσωπα της αντιπολίτευσης πήγαν στη φυλακή ή έφυγαν από τη χώρα.
Ο Λουκασένκο αρνείται ότι οι εκλογές ήταν νοθευμένες.
Στις διαμαρτυρίες συμμετείχαν γυναίκες πολιτικοί που συνοδεύονταν από μαθητές, δασκάλους, νέους και ηλικιωμένους, καθώς και ΛΟΑΤ+ ακτιβιστές.
Οι ΛΟΑΤ + άνθρωποι παραδοσιακά στερούνται ορατότητας στη Λευκορωσία αλλά βαδίσουν με την ελπίδα να κερδίσουν ισότητα στον νόμο και στην καθημερινή ζωή.
«Θέλουμε μια δημόσια ανακοίνωση ότι υπάρχουν οι ΛΟΑΤ+ άνθρωποι», δήλωσε η Ντάσα Τσούρκο, η οποία εργάζεται για το γυναικείο κέντρο δικαιωμάτων.
Τα ΛΟΑΤ+ δικαιώματα στη Λευκορωσία είναι σχεδόν ανύπαρκτα, όπως υποστηρίζει και η ILGA Europe.
Ενώ μόνο περίπου 30 ΛΟΑΤ+ άτομα συμμετείχαν ανοιχτά στις διαδηλώσεις, η Μπρέντοβα υποστηρίζει ότι πολλοί άλλοι διαδήλωσαν χωρίς σημαίες ουράνιου τόξου.
«Έπρεπε να τεκμηριώσουμε τη συμμετοχή των ΛΟΑΤ+ στην επανάσταση», δήλωσε η Μπρέντοβα σε τηλεφωνική συνέντευξη.
«Θέλαμε να δείξουμε ότι υποστηρίζουμε την επανάσταση και συμμετέχουμε επίσης στις διαδηλώσεις».
Ο Αντρέι Ζαβαλέι, ο οποίος διαμαρτυρήθηκε κρατώντας μια σημαία ουράνιου τόξου τον περασμένο μήνα, δήλωσε ότι η ορατότητα είναι σημαντική για να διασφαλιστεί ότι τα ΛΟΑΤ+ άτομα δε θα διαγραφούν από την ιστορία.
«Αυτό βασικά συνέβη στην Ουκρανία», είπε. «Τώρα πολλοί ΛΟΑΤ ακτιβιστές αγωνίζονται για να αναγνωριστεί ο ρόλος τους στην επανάσταση».
Οι σχέσεις μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου είναι νόμιμες στη Λευκορωσία από το 1994, αλλά δεν υπάρχουν νόμοι κατά των διακρίσεων που προστατεύουν ΛΟΑΤ+ άτομα, με αρκετά δημόσια πρόσωπα να εκφράζουν ανοιχτά τις ομοφοβικές τους απόψεις.
Το 2012, ο Λουκασένκο είχε πει χαρακτηριστικά ότι «είναι καλύτερο να είσαι δικτάτορας παρά γκέι», όταν ένας Γερμανός υπουργός τον αποκάλεσε «τελευταίο δικτάτορα της Ευρώπης».
Νωρίτερα φέτος, η Καθολική εκκλησία και ορισμένα μέλη της Ορθόδοξης Εκκλησίας υποστήριξαν μια δήλωση που καλούσε τον πρόεδρο να απαγορεύσει την «προώθηση της ομοφυλοφιλίας» μεταξύ ανηλίκων.
Αστυνομική Βία
Μερικοί από αυτούς που συνελήφθησαν μετά τις αμφισβητούμενες εκλογές λένε ότι υπέστησαν ξυλοδαρμούς και βασανιστήρια στο πλαίσιο της καταστολής από την αστυνομία.
Οι ακτιβιστές λένε ότι η βία είναι ρουτίνα στην κοινότητα των ΛΟΑΤ+ εδώ και χρόνια. Ο Κανσταντίν Τσέρνοφ, ακτιβιστής από το Μογκίλεφ, δήλωσε ότι βίωσε από πρώτο χέρι αυτή τη βία, το βράδυ των εκλογών.
Ο Τσέρνοφ, συντονιστής των Περιφερειών, ο οποίος διοργανώνει ΛΟΑΤ+ εκδηλώσεις, πήγε στο κέντρο της πόλης για να διαμαρτυρηθεί για το αποτέλεσμα και είπε ότι συνελήφθη από τρία άτομα που τον χτύπησαν στο δρόμο και τον μετέφεραν στο αστυνομικό τμήμα.
Εκεί ο Τσέρνοφ υποστηρίζει ότι αναγκάστηκε να παραδώσει τα υπάρχοντά του.
«Άρχισαν να με αποκαλούν αδερφή, με ρώτησαν αν ήμουν τοπ ή μπότομ», θυμάται ο Τσέρνοφ.
«(Ένας αξιωματικός) είπε ότι άνθρωποι σαν κι εμένα πρέπει να δολοφονούνται».
Η αστυνομία δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.
Ο Τσέρνοφ αφέθηκε ελεύθερος μετά από τρεις ημέρες με πρόστιμο περίπου 350 $ – μισθός περίπου ενός μήνα στην πόλη Μόγκιλεφ.
Μέρες αργότερα, η φωτογραφία, ο αριθμός τηλεφώνου και τα προσωπικά του στοιχεία διέρρευσαν, αφήνοντάς τον εκτεθειμένο.
«Φοβάμαι να κυκλοφορήσω, αλλά φοβάμαι ακόμη περισσότερο για το τι θα συμβεί αν οι άνθρωποι σταματήσουν να κυκλοφορούν και όλα παραμένουν όπως είναι ή γίνουν ακόμη χειρότερα».
