Λετονικής καταγωγής, ασύλληπτη κινηματογραφική ιδιοφυΐα, πρωτοπόρος της Τέχνης του, ο δημιουργός που επινόησε το ”μοντάζ – ατραξιόν” σε μια προσπάθεια για εφαρμογή της διαλεκτικής στο χώρο του κινηματογράφου, αυτός που ανύψωσε την τέχνη του μοντάζ σε αυτόνομο εκφραστικό μέσο, ο κομμουνιστής που εγκατέλειψε τις σπουδές του πολιτικού μηχανικού για να καταταγεί στον Κόκκινο Στρατό, που αμφισβητήθηκε εν μέρει από την κομματική γραφειοκρατία (ως μικροαστός διανοητής, με τις κατηγορίες πως έπαιζε το παιχνίδι της Τροτσκιστικής αντιπολίτευσης- ακριβώς όπως όπως ο Μαγιακόφσκι), ο λάτρης των ταινιών-κινουμένων σχεδίων του Walt Disney (θεωρούσε τις ταινίες του ως «τη μεγαλύτερη συμβολή του αμερικανικού λαού στην τέχνη»).
H παραμονή του όμως στο Μεξικό για περίπου δύο χρόνια, δίνει την ευκαιρία στον Αιζενστάιν να εκφράσει την ομοφυλοφιλία του… Έχει πολλούς εφήμερους δεκάδες εραστές και σχεδιάζει δεκάδες (ομο-) ερωτικά σκίτσα… Η ιστορικός Joan Neuberg σημειώνει πως το σχέδιο δεν ήταν λιγότερο σημαντικό στο έργο του ως καλλιτέχνη από όσο η συγγραφή σεναρίων και η θεωρία, αν και παραμένει λιγότερο γνωστό.
Με την επιστροφή του στη Μόσχα επί Στάλιν, κράτησε τα σχέδια κρυμμένα μέχρι το θάνατό του το 1948. Η χήρα του Βέρα Ατάσεβα έδωσε το μεγαλύτερο μέρος του αρχείου του, εκτός από τα σεξουαλικά σχέδιά του, στα Ρωσικά κρατικά αρχεία λογοτεχνίας και τέχνης στη Μόσχα (RGALI). Οι κληρονόμοι του το 1990 τα πούλησαν στους σημερινούς ιδιοκτήτες ενώ το ένα τέταρτο των σχεδίων δόθηκε στη μόνιμη συλλογή του κρατικού μουσείου Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη.α σεξουαλικά του σχέδια ολοκληρώθηκαν μεταξύ του 1931-1948 και καλύπτουν την περίοδο των ταξιδιών του στο Μεξικό και τις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1930 μέχρι το θάνατό του στη Μόσχα το 1948. Τα σχέδια είναι κυρίως μονοχρωματικά, ομαδοποιημένα και με ποικιλία περιεχομένου και έχουν γίνει από χρωματιστά μολύβια σε μπλε ή κόκκινο χρώμα.
Από τον δημοσιογράφο, Βαγγέλη Ποτέα
