Vasilis Thanopoulos
Η Σοφία Μαραθάκη παρουσιάζει τον «Λάμπρο» του Διονυσίου Σολωμού στο Θέατρο του Νέου Κόσμου από τις 20 Δεκεμβρίου.
Η παράσταση πραγματεύεται την ιστορία του Λάμπρου, που αποπλανά τη δεκαπεντάχρονη Μαρία. Μαζί αποκτούν τρία αγόρια και μια κόρη, που αφήνονται στο βρεφοκομείο. Ύστερα από χρόνια, ενώ ο Λάμπρος πολεμά τον Αλή-Πασά, συναντά τυχαία την κόρη του και, δίχως να ξέρει ποια είναι, συνάπτει μαζί της ερωτική σχέση. Η αιμομιξία αποκαλύπτεται. Η Μαρία και η κόρη του αυτοκτονούν. Ο Λάμπρος ξεψυχά ολομόναχος έχοντας εφιαλτικές τύψεις. Ανέντιμος αλλά γενναίος, ένοχος αλλά και ήρωας, ο Λάμπρος είναι στην πραγματικότητα ένας αληθινός άνθρωπος και επιπλέον μια τραγική φιγούρα-μορφή.
Η παράσταση φιλοδοξεί να φωτίσει τη διττή ανθρώπινη φύση που είναι ικανή για το μεγαλύτερο καλό και για το χειρότερο κακό. Με θεματικό άξονα τη συντριπτική δύναμη του τυχαίου που ορίζει συχνά την ανθρώπινη μοίρα και ακυρώνει ή αναδεικνύει τις ανθρώπινες επιλογές, πρόθεση είναι να φανεί η πορεία του κεντρικού ήρωα προς τη συντριβή και το θάνατο και ταυτόχρονα η εξιλέωσή του όταν αποδεχτεί τη φοβερή αλήθεια.
Η Σοφία Μαραθάκη μιλάει στο antivirus γι΄αυτή την καλλιτεχνική της προσέγγιση.
Μίλα μας λίγο για την παράσταση. Ποια είναι η σκηνοθετική σας προσέγγιση;
Η σκηνοθετική προσέγγιση έχει να κάνει με την αισθητική του ονείρου, του ασυνείδητου, του συνειρμού. Γι’αυτό και η παράσταση έχει ζωντανή μουσική καθώς και για πρώτη φορά σε δική μου σκηνοθεσία βίντεο.
Πώς αισθάνεσαι ότι ακουμπάει στην ελληνική πραγματικότητα;
Κατά κάποιο περίεργο λόγο αισθάνομαι ότι το να ανεβάζεις ποίηση του Διονύσιου Σολωμού στην οποία πρωταγωνιστεί ο έρωτας, το τυχαίο, οι εξωγαμιαίες σχέσεις, η αιμομιξία, η θέση της γυναίκας κι ο σεξισμός, φωτίζουν μια πιο μύχια και άγνωστη πλευρά του εθνικού μας ποιητή και ίσως κάνει κάποιους να διαβάσουν το σύνολο του έργου του και να δουν ότι έχουν να κάνουν με έναν ολοκληρωτικά μη εθνικιστή ποιητή! Και να σταματήσουν να τον επικαλούνται σε εξάρσεις εθνικιστικής ρητορικής. Επίσης ακόμα και στον Εθνικό Ύμνο, είναι συνταρακτικό πως ο Σολωμός αναδεικνύει τα ανθρώπινα πάθη και δεν εξωραϊζει τον Έλληνα.
Πώς αντιλαμβάνεσαι τον όρο διαφορετικότητα;
Η αλήθεια είναι πως θα ήθελα να μην υπάρχει σαν όρος. Θέλω να πω ότι αυτός ο όρος, όπως και πολλοί άλλοι, προέκυψε από την ανάγκη μας να υπερασπιστούμε στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα, ουσιαστικά από την ανάγκη να επικρατήσει το δίκαιο σαν έννοια, αξία.
Εσύ γιατί αισθάνεσαι διαφορετικός/ή;
Δεν ξέρω αν αισθάνομαι διαφορετική. Όταν το αισθάνομαι όμως συνήθως αφορμή είναι η συναναστροφή μου με άτομα εκτός του κύκλου μου που έχουν μια καθημερινότητα με την οποία δεν μπορώ να σχετισθώ. Κυρίως όμως αισθάνομαι διαφορετική, ξένη, απόμακρη και απειλούμενη όταν προκαλείται κακό, βλάβη, τραύμα σε κάποιον. Θέλω να πω, αισθάνομαι διαφορετική όταν αναγκάζομαι να υπερασπιστώ ή διεκδικήσω ό,τι αισθάνομαι αυτονόητο.
Θεωρείς ότι η τέχνη μπορεί να κάνει να συμβάλλει στην καταπολέμηση των κοινωνικών στερεοτύπων; Αν ναι, με ποιον τρόπο μπορεί να γίνει;
Η Τέχνη σαφέστατα και μπορεί να το κάνει. Τους περιέχει και τους χρειάζεται όλους, εξυμνεί το διαφορετικό, πάει κόντρα στην ισοπέδωση και την ομορφία, δημιουργεί ουτοπίες. Στον δικό μου επαγγελματικό χώρο, η πλειοψηφία των ανθρώπων είναι πολύ συμφιλιωμένοι με τη διαφορετικότητα και τα τελευταία χρόνια υπάρχει μεγάλη ανάγκη για ένταξη των ατόμων που αυτοπροσδιορίζονται ως διαφορετικά. Εδώ θα ήθελα να αναφερθώ στο Ελισαβετιανό θέατρο που υιοθετούσε πλήρως τη μεταμόρφωση και τη μεταμφίεση! Βέβαια απέκλειε εντελώς τις γυναίκες…αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση.
Ποιο είναι το μήνυμα που θέλεις να στείλεις στη ΛΟΑΤ+ κοινότητα;
Το μήνυμα που θα ήθελα να στείλω είναι ότι προσμένω τη στιγμή που θα είμαστε όλοι μια κοινότητα και δε θα διαχωριζόμαστε σύμφωνα με τη διαφορετικότητα επειδή η διαφορετικότητα θα είναι εκ προοιμίου αυτονόητη και δεδομένη.
