Vasilis Thanopoulos
Σκεφτήκαμε πως ο καλύτερος τρόπος (σ.σ. κι ο πιο συνεπής) για να μιλήσουμε για τον Ζακ, είναι μέσα από τα δικά του κείμενα. Γιατί μέσα σ’ αυτά εξακολουθεί να υπάρχει ένα κομμάτι του. Γιατί μέσα απ΄αυτά μπορούμε να αντιληφθούμε όλα όσα πρέσβευε και γιατί χάρη (και) σ΄αυτά δεν θα τον ξεχάσουμε ποτέ.
Τα κείμενα που ακολουθούν είναι από τη στήλη του Ζακ στο antivirus
Πέρα από το μπλε και το ροζ – είναι το φύλο μου ρευστό (15/04/15)
Αγόρι! Κορίτσι! Με το που γεννιέσαι, ανάλογα με το τι έχεις ανάμεσα στα πόδια σου, γονείς, γιατροί και λοιπές θα αναφωνήσουν ένα από τα δύο και έτσι καλείσαι για το υπόλοιπο της ζωής σου να φέρεσαι, να ντύνεσαι, να σκέφτεσαι, να ζεις, να βλέπεις τον εαυτό σου και τον κόσμο ως ένα από τα δύο αυτά φύλα. Και ο,τι αυτό συνεπάγεται. Λες και έρχεσαι με οδηγίες χρήσης που συνιστούν μάλιστα και απαράβατους κανόνες. Επόμενη κίνηση, αφού η ετυμηγορία με τις 2 μόνο πιθανές απαντήσεις έχει βγει, θα σου φορέσουν αντίστοιχα το ροζ ή το μπλε ρουχαλάκι και τελειώσαμε με το θέμα φύλο γιατί έχουμε και δουλειές. Αυτό έχεις με αυτό θα πορευθείς, σου λέει. Τι γίνεται όμως όταν νιώθεις ότι το ρούχο δεν σου κάνει; Ή ότι και να σου κάνει, νιώθεις ότι το να πρέπει αναγκαστικά να φορέσεις μόνο το ένα ή το άλλο, το μπλε ή το ροζ, και να μείνεις με αυτό για πάντα σε περιορίζει; Δεν υπάρχουν άλλα χρώματα; Δεν γίνονται συνδυασμοί; Γιατί πρέπει να είναι τόσο περιοριστικές; Επιχειρώντας να δώσω κάποιες απαντήσεις μέσα από την προσωπική μου εμπειρία και βίωμα, θα πάρω τα πράγματα από την αρχή, χαρτογραφώντας την δική μου διαδρομή προς το queer: Πήρε πολύ χρόνο, προσπάθεια, ψάξιμο, να απαντήσω στα ερωτήματα αυτά και να καταλάβω τι συμβαίνει όταν ο αυτοπροσδιορισμός σου, ο τρόπος που βιώνεις την σεξουαλικότητα και το φύλο σου δεν χωράει στα κουτάκια “άντρας – γυναίκα”. Όταν είναι…πως να το πω…το gender (κοινωνικό φύλο) σου ρευστό. Όταν είσαι αυτό που λέμε (gender)queer. Από πολύ μικρή ηλικία είχα καταλάβει πως κάτι έτρεχε με μένα, ότι δεν ένιωθα να έχω κανένα κοινό σημείο επαφής με τα άλλα αγόρια της ηλικίας μου, ότι ήμουν και ένιωθα κάτι το διαφορετικό. Έκανα παρέα σχεδόν αποκλειστικά με κορίτσια, έπαιζα με τα παιχνίδια που θεωρούνται “κοριτσίστικα”, μισούσα το ποδόσφαιρο, τα στρατιωτάκια, κάθε παιχνίδι και συμπεριφορά που συνήθιζαν τα αγόρια και που θα με έκανε “άντρα”. Μου άρεσαν οι “κοριτσίστικες” ταινίες, τα γυναικεία περιοδικά, ταυτιζόμουν περισσότερο με γυναίκες, είτε πραγματικά είτε φανταστικά πρόσωπα και χαρακτήρες, πολύ λιγότερο με άντρες και γενικά όπου ροζ, εγώ μέσα. Επίσης από σχετικά μικρή ηλικία είχα αρχίσει να καταλαβαίνω ότι αυτή την έλξη που λέγανε ότι νιώθουν τα αγόρια για τα κορίτσια και τούμπαλιν, εγώ την ένιωθα για αγόρια. Δηλαδή ένα αγόρι, που φέρεται αρκετά σαν κορίτσι, και του αρέσουν τα άλλα αγόρια. Δηλαδή κορίτσι; Με φώναζαν και έτσι. “Γυναικούλα” οι συμμαθητές. ‘Ή “Σαν κορίτσι” οι πιο ευγενικές γειτόνισσες, γείτονες και συγγενείς. Ή περπατούσα στο δρόμο με τις φίλες μου και μας χαιρετούσαν ομαδικώς με ένα “Γεια σας κορίτσια”. Δεν με ενόχλησε ποτέ. Με ενοχλούσε το ότι το έλεγαν ως κάτι κακό, ως μειωτικό αλλά όχι η προσφώνηση από μόνη της. Μεγαλώνοντας και ανακαλύπτοντας την σεξουαλικότητα μου, μαθαίνοντας επιτέλους ότι υπάρχουν και αλλού αγόρια που τους αρέσουν άλλα αγόρια και που αυτά τα αγόρια τα λένε γκέι (ή σύκα, λούγκρες, ανώμαλους για όσους δεν τα συμπαθούν) άρχισα να καταλαβαίνω πως αυτό είναι που με έκανε να νιώθω και να φέρομαι τόσο διαφορετικά. Τουλάχιστον όμως, είχα μάθει πλέον πως δεν ήμουν ο μοναδικός άνθρωπος στον πλανήτη που ένιωθε έτσι. Άρα ουφ, εντάξει, το λύσαμε το γιατί τόση διαφορετικότητα. Αμ δε! Αρχίζοντας να ψάχνω, να μαθαίνω για το τι σημαίνει να είσαι γκέι και να γνωρίζω και άλλους, κυρίως μέσω του ιντερνετ αρχικά καθότι μεγάλωνα σε επαρχιακή πόλη αλλά και περισσότερους από κοντά αργότερα, άρχισα και να καταλαβαίνω πως ούτε όλοι οι γκέι είναι έτσι, σαν κι εμένα, σε ο,τι αφορά την έκφραση του φύλου τους και το πως νιώθουν σχετικά με αυτό. Σε κάποιους αρέσει και το ποδόσφαιρο, φέρονται ακριβώς όπως τα άλλα αγόρια και άντρες, βλέπανε ταινίες του Σβαρτσενέγκερ χωρίς να κάνουνε fast forward τις σκηνές που δεν ήταν ημίγυμνος, πολλοί να δηλώνουν μετά μανίας ότι είναι άντρες 100%, άλλο τόσο “αρρενωποί” και άλλοι που είχαν και “θηλυκά» χαρακτηριστικά ή συμπεριφορές αλλά και πάλι δήλωναν πως είναι σε αρμονία με το αντρικό τους φύλο και δεν το έχουν θέσει ποτέ υπό αμφισβήτηση. Δεν είναι άλλωστε και απαραίτητο εφόσον είσαι εντάξει με αυτό. Και έτσι ένα “μα καλά, μόνο εγώ νιώθω έτσι;” άρχισε πάλι να πλανάται πάνω απ’ το κεφάλι μου. Και τώρα εγώ που στέκομαι πάλι; Πάνω που είχα πάει να βγάλω μία κάποια άκρη, φτου κι απ’ την αρχή. Άλλο λοιπόν η σεξουλικότητα, η σεξουαλική ταυτότητα και άλλο η ταυτότητα και η έκφραση φύλου. Η σεξουαλική ταυτότητα αφορά το τι σε έλκει ερωτικά ενώ η ταυτότητα και η έκφραση φύλου αφορά το πως βιώνεις και εκφράζεις το φύλο σου. Βρε μήπως είμαι τρανς; Ήταν το επόμενο ερώτημα. Εφόσον δεν είμαι σαν τα άλλα αγόρια, ούτε τα στρέιτ ούτε τα γκέι, τι μένει; Μόνο αυτό είχα μάθει μέχρι ένα σημείο ως άλλη επιλογή και άρα άρχισα να αναρωτιέμαι και να το ψάχνω. Υπήρξε περίοδος που το αναρωτιόμουν έντονα, αλλά κατέληξα στο ότι δεν ήταν αυτό που ένιωθα, αυτό που ήθελα. Πάνω πάλι που νόμιζα ότι ίσως και να το είχα βρει…μπέρδεμα πάλι. Ούτε αυτό είμαι. Δεν θέλω, δεν νιώθω την ανάγκη να αλλάξω το σώμα μου, το όνομα μου, να ντύνομαι και να έχω συμπεριφορές και χαρακτηριστικά ούτε αποκλειστικά “γυναικεία” αλλά ούτε και “αντρικά”. Ούτε μου κάνει κάποια διαφορά το αν θα χρησιμοποιηθούν (από εμένα η άλλους και άλλες) αρσενικές ή θηλυκές προσφωνήσεις όταν αναφέρονται στο πρόσωπο μου, κάτι που για παράδειγμα δεν ισχύει για τα τρανς άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως το ένα ή το άλλο φύλο και πρέπει και αυτό να είναι απόλυτα σεβαστό. Απλά εμένα δεν μου αρκεί, δεν νιώθω ότι περιγράφει τον τρόπο που βιώνω το φύλο μου κανένα από τα δύο σε αποκλειστικότητα. Θέλω να «παίζω» και με τα δύο ή με κανένα ή με κάτι καινούριο που προκύπτει από τον συνδυασμό. Και τι είναι τώρα τούτο; Πάλι αναζητήσεις, πάλι ερωτήματα, πάλι να τσεκάρω μήπως έχω καμιά ουρά ή κέρατα και τελικά είμαι εξωγήινος. Μέχρι που τελικά, μετά από όλα αυτά, ανακάλυψα ότι ναι, δεν υπάρχει μόνο το ροζ και το μπλε. Ότι δεν είναι ανάγκη να είσαι αποκλειστικά το ένα ή το άλλο. Ότι το φύλο μας και οι τρόποι για να το εκφράσουμε μπορεί να είναι όσα και τα χρώματα του ουράνιου τόξου, κι ακόμα παραπάνω. Ότι υπάρχει και αυτό το περίεργο πράγμα που το λέμε queer. Υπάρχουν ρευστά φύλα, υπάρχει κάτι παραπάνω από το δίπολο άντρας – γυναίκα. Υπάρχουν άλλοι και άλλες που θέτουν τα φύλα και τους ρόλους τους υπό αμφισβήτηση. Για πολύ κόσμο είναι δύσκολο να το κατανοήσει ή δεν θέλει καν να καταβάλλει την προσπάθεια. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως και στη δική μου, μπορεί το ότι είμαστε queer να είναι κάτι που δεν εκφράζουμε ακριβώς ή να μην το εξωτερικεύουμε παντού και πάντα γιατί δεν έχουμε κάθε φορά την διάθεση να καθόμαστε να εξηγούμε και να αναλύουμε. Επίσης δεν ζούμε και σε καμία κοινωνία που τα πάει καλά με την διαφορετικότητα. Μπορεί λοιπόν η εμφάνιση μου να μην μοιάζει πάντοτε τόσο “queer” γιατί συχνά δεν νιώθω την ασφάλεια να εκφραστώ ελεύθερα ή να κυκλοφορήσω έτσι όπως θα ήθελα στο δρόμο και αλλού. Συχνά είναι δύσκολο. Αν και δεν είναι η εμφάνιση που παίζει τον πρωταρχικό ρόλο. Ούτε με τι παιχνίδια έπαιζες ως παιδί, τι μουσική ακούς, τι διαβάζεις, ποιους ή ποιες κάνεις παρέα και γενικά το να έχεις χαρακτηριστικά και συμπεριφορές που δεν αντιστοιχούν σε αυτά που στερεοτυπικά αντιστοιχούν στον άντρα ή την γυναίκα που από μόνα τους καθορίζουν την σεξουαλική ταυτότητα ή την ταυτότητα του φύλου σου. Αν και όσο αφορά τη μουσική, τα πρότυπα, τα είδωλα, τις Ντίβες μας, το τι ακούμε και διαβάζουμε είναι στοιχεία που μπορούν να διαμορφώσουν σε ένα βαθμό, να αποτελέσουν κομμάτι της queer ταυτότητας. Πάντα άλλωστε αποτελούσαν μέρος και μέσο έκφρασης της queer κουλτούρας. Πρωταρχικά όμως είναι το πως νιώθεις, το πως τα αισθάνεσαι και τα βιώνεις εσύ και το πως σου βγαίνει να τα εκφράσεις. Δεν θα έπρεπε να είναι τόσο δύσκολο να καταλάβουμε ότι ο τρόπος που αντιλαμβάνεται, βιώνει και εκφράζει ο καθένας και η καθεμία το φύλο της μπορεί να είναι διαφορετικός από αυτό που η κοινωνία επιβάλλει, από αυτό με το οποίο σε προσδιόρισαν με μοναδικό κριτήριο το τι έχεις ανάμεσα στα πόδια σου. Ο αυτοπροσδιορισμός μας – όποιος και αν είναι αυτός – το πως διαχειριζόμαστε τα σώματα μας, το πως θέλουμε να ντυνόμαστε και να εκφραζόμαστε, είναι απόλυτα δικαίωμα μας. Και δεν θα έπρεπε να είναι κάτι που μας βάζει σε κίνδυνο. Ούτε λόγος να δεχόμαστε διακρίσεις ή κάτι για το οποίο θα πρέπει να κλινόμαστε να απολογηθούμε επειδή μπορεί να ξεφεύγει από τις νόρμες και τα έμφυλα στερεότυπα ή να «διαταράσσει» τα χρηστά ήθη. Και τι είναι τελικά να είσαι queer; Για μένα, όπως το βλέπω και καταλαβαίνω, το queer δεν είναι ακόμη μια ταμπέλα ή νόρμα. Είναι η αμφισβήτηση τους. Είναι η επανάσταση απέναντι σε αυτά που θέλουν να μας πλασάρουν ως κανονικότητες, ως φύση. Είναι μια πολιτική στάση. Μια αναρχία, μια επανάσταση απέναντι στα προκαθορισμένα φύλα και το πως αυτά θα πρέπει να είναι. Είναι το να μην ζεις σε κουτάκια, να μην εγκλωβίζεσαι αποκλειστικά στο ροζ, το μπλε ή στους ρόλους που υποτίθεται πως πρέπει να πηγαίνουν πακέτο με το καθένα εφόσον δεν σου κάνουν ή νιώθεις ότι σε περιορίζουν. Να είσαι και να εκφράζεις αυτό που νιώθεις και όχι αυτό που σου είπαν πως θα έπρεπε να είσαι.
Προκλητική είναι η ομοφοβία. Όχι τα φιλιά! (25/5/2015)
Την Παρασκευή 22 Μαΐου (2015), ένα γκέι ζευγάρι καθόταν στο…”gay friendly” Magaze Lounge Bar στο Μοναστηράκι αγκαλιά και αντάλλαξε μερικά πεταχτά φιλιά τα οποία θεωρήθηκε ότι “προκαλούν” και τους ζητήθηκε από την σερβιτόρα να σταματήσουν και να είναι πιο…διακριτικοί.Ως αντίδραση στην ομοφοβική αυτή συμπεριφορά διοργανώθηκε χθες δράση διαμαρτυρίας Kiss– In με φιλιά έξω από το μαγαζί και σύνθημα: “Προκλητική είναι η ομοφοβία. Όχι τα φιλιά”. Με την δράση αυτή θέλαμε τόσο να διαμαρτυρηθούμε για την συμπεριφορά του καταστήματος, όσο και για να διεκδικήσουμε την ορατότητα μας, την ελευθερία της έκφρασης, την ισότιμη θέση μας στον δημόσιο χώρο. Να δηλώσουμε πως με το να υπάρχουμε και να εκφραζόμαστε δεν “προκαλούμε”. Στην κοινωνία του “Δεν με νοιάζει τι κάνεις στο κρεββάτι σου” είναι αναμενόμενο πως η LGBTQ+ ορατότητα ενοχλεί. “Προκαλεί”. Δεν είναι τυχαίο που αυτή είναι η μόνιμη ερώτηση κάποιων όποτε καταγγέλλεται ένα ομοφοβικό περιστατικό. “Μήπως προκάλεσαν;» Πρόκληση όμως δεν είναι να διεκδικούμε τα για τον υπόλοιπο κόσμο αυτονόητα. Δεν είναι το να μπορούμε να αγκαλιάσουμε, να κρατήσουμε από το χέρι ή να φιλήσουμε τον ή την σύντροφο μας. Πρόκληση είναι να τα στερούμαστε και να δεχόμαστε τέτοιου είδους συμπεριφορές κάθε φορά που τολμάμε να εκφραστούμε ελεύθερα, να πούμε πως είμαστε κι εμείς εδώ. Όχι στην ομοφοβία, την συντηριτικοποίηση, τον πουριτανισμό. Ναι στα φιλιά!
Madonna mia – Η δικιά μου η Παναγία (21/12/2014)
Από χθες που κυκλοφόρησαν τα νέα τραγούδια της Madonna, επικρατεί ένας χαμός στα social media τόσο από ανθρώπους που απλά τους άρεσαν τα τραγούδια, τους αρέσει η Μαντόνα και έκαναν τα σχετικά ποστ, μέχρι τρελαμένους και τρελαμένες φαν που εμείς να βγάζαμε δίσκο δεν ξέρω αν θα κάναμε έτσι (ναι, εγώ ανήκω περήφανα σε αυτή την κατηγορία) και άλλους και άλλες που έχουν ήδη απαυδήσει μαζί μας και δεν καταλαβαίνουν την έκρηξη μας. Εγώ όμως την καταλαβαίνω. Δεν ξέρω (αν και φαντάζομαι ότι κάπως έτσι θα είναι) εάν είναι ίδιοι οι λόγοι για όλες και όλους, μπορώ να σας πω όμως γιατί συμβαίνει σε εμένα. Η Madonna, για μένα, είναι πολλά παραπάνω από μια τραγουδίστρια, από μία καλλιτέχνιδα που θαυμάζω και μου αρέσει η μουσική της. Έχει υπάρξει, ως άλλη Παναγία, σωτήρια για ‘μένα σε στιγμές και περιόδους της ζωής μου δύσκολες. ‘Έχει αποτελέσει έμπνευση, κινητήριος δύναμη, πηγή ελπίδας και απελευθέρωσης. Ναι όλα αυτά, μια ποπ τραγουδίστρια. Ως ένα γκέι παιδί που μεγάλωνα στην επαρχία, νιώθοντας διαφορετικό, πολύ διαφορετικό από τα άλλα παιδιά και που πάντα οι άλλοι – αλλά κι εγώ – έβρισκαν τρόπους να με κάνουν να το πληρώνω και να μην μπορώ στιγμή να το ξεχάσω, όταν ακόμα δεν μπορούσα να εξηγήσω, να περιγράψω με λέξεις την διαφορετικότητα αυτή ή όταν δεν τολμούσε ακόμα να πει το όνομα της, όταν πίστευα πως ήμουν ο μόνος άνθρωπος στον πλανήτη που νιώθει και είναι έτσι και όταν ένιωθα πως με κανέναν δεν μπορώ να το μοιραστώ, γιατί εδώ δεν με καταλάβαινα εγώ πως θα με καταλάβουν άλλοι, ανακάλυψα την Madonna. Έπεσε στα χέρια μου τυχαία, από μια φίλη, το Immaculate Collection. Και ανακαλύπτοντας την, με αφορμή το ότι μου άρεσε – αρχικά – η μουσική, αρχίζοντας να προσέχω τους στίχους, να βλέπω τα βίντεο κλιπ, να διαβάζω συνεντεύξεις και δηλώσεις της, ήταν η πρώτη φορά, που στο μικρό, μπερδεμένο και μόνο εκείνο αγόρι, κάποια είπε πως είναι εντάξει να είσαι “διαφορετικός”. Η πρώτη φορά που είδα οτιδήποτε ομοερωτικό, ότι υπάρχει τέτοια πράγμα, ήταν στο βίντεο του “Justify my love”. Η πρώτη φορά που αναφώνησα «Ναι πρέπει να εκφράζομαι και όχι να συμβιβάζομαι» ήταν τραγουδώντας το “Express Yourself”. Όταν πέρα από όλα τα άλλα ένιωθα “στο περιθώριο” επειδή για κάποιον αδιευκρίνιστο λόγο πάντοτε οι παπάδες και οι εκκλησίες μου προκαλούσαν αποστροφή, είδα το βίντεο του “Like a prayer” και είπα “Ναι! Δεν είμαι ο μόνος που νιώθει έτσι! Δεν έχουν όλοι την σχέση “σεβασμού και δέους” απέναντι στην θρησκεία και τα σύμβολα της, υπάρχει και αυτό. Η πρώτη φορά που εκφράστηκα καλλιτεχνικά ήταν ξεπατικώνοντας την χορογραφία του “Vogue” και η πρώτη φορά που ένιωσα περήφανος ήταν όταν το χόρεψα ευθαρσώς (όπως μου έμαθε αυτή) μπροστά σε άλλους. Και το έκανα και καλά (γιατί μαθητικές, αθλητικές επιδόσεις και άλλα τέτοια πράγματα που ήταν πηγές περηφάνιας για άλλους για ‘μένα ήταν απλά αδιάφορα, χαζά και ξένα). Έτσι λοιπόν, σιγά σιγά, το “διαφορετικό αγόρι” βρήκε την φωνή του. Βρήκε μια σύμμαχο. Βρήκε άλλοθι. Βρήκα έναν τρόπο να νιώθω, επιτέλους, καλά. Όταν δεν καταλάβαινε κανείς, μου έδειχνε ότι το καταλάβαινε εκείνη. Όταν οι άλλοι προσεύχονταν σε Θεούς κι Αγίους, εγώ κάθε φορά που ένιωθα αδύναμος, που ήθελα να ονειρευτώ, να ξεφύγω, να αποδράσω, σιγοτραγουδούσα τα τραγούδια της και σκεφτόμουν την Μαντόνα. Όταν οι άλλοι φύλαγαν εικόνες και ζητούσαν άφεση αμαρτιών κάνοντας εξομολογήσεις στους μαυροφορεμένους επικριτές τους, εγώ είχα βρει μια «θρησκεία» που δεν μου έλεγε ότι είμαι λάθος. Που μου έλεγε πως στραβός είναι ο γιαλός. Έτσι, αντί για εκκλησίες, εγώ κλεινόμουν στο δωμάτιο μου και έκλεινα πονηρά το μάτι στην αφίσα Της. Και ξέρεις κάτι; Μου το έκλεινε κι αυτή! Γι’ αυτό λοιπόν, ας μην βιαζόμαστε να κρίνουμε την αγάπη κάποιων για τέτοιους καλλιτέχνες και να υποτιμούμε την αξία που έχει το να μας υποστηρίζουν, το να μιλάνε υπέρ της οποιασδήποτε διαφορετικότητας τα ποπ είδωλα. Γιατί μπορεί να βοηθήσουν ένα παιδί με τρόπους που δεν μπορείς καν να αντιληφθείς. Μπορούν να φτάσουν οι υποστηρικτικές φωνές τους σε αυτιά ανθρώπων που δεν θα φτάσουν δάσκαλοι, πολιτικοί, ακτιβιστές και άλλοι που οι γνώμες τους “μετράνε” και είναι “σοβαρότερες” και πιο “σημαντικές” από αυτές της κάθε τραγουδιάρας που θέλει να «προκαλέσει» και να “πουλήσει”. Και το πιο σημαντικό, μπορούν να φτάσουν στις καρδιές. Ακούγοντας χθες το “Ghosttown”, ένα από τα καινούρια τραγούδια της, και τους στίχους : «I know we ‘ew allright. ‘Cause we ‘ll never be alone. Even with no light we’re gonna shine like gold in this mad mad, in this mad mad world.” έβαλα, σαν παιδί πάλι, τα κλάματα. Γιατί ακόμα, το παιδί εκείνο είναι μέσα μου. Κι ακόμα, παρ’ όλην την εξέλιξη του, νιώθει πως σε ένα βαθμό, για τους άλλους αλλά και για το ίδιο, παραμένει ακατανόητο. Και ακόμα χρειάζεται κάποιον να του πει «Είσαι εντάξει, ακριβώς όπως είσαι». Έκλαψα, ναι. Σαν κάποιον που θα περιέγραφες ίσως ως μια χαζή, ευσυγκίνητη, υπερευαίσθητη αδερφή. Ας είναι. Εγώ αυτό που ξέρω είναι πως όντως, όταν ένιωθα μόνος και επικρατούσε “σκοτάδι” έβρισκα σ’ εκείνη ένα φως. Ένα φάρο μέσα στην απελπισία της μοναξιάς του να είσαι “αλλιώς” και να μην σε καταλαβαίνουν. Κι ακόμα, μέχρι σήμερα, είναι στιγμές που μπορεί να νιώσω έτσι. Μόνος κι ακατανόητος. Και έλαμπα κι εγώ. Κι ακόμα, βρίσκω σ’ εκείνη από ανακούφιση, διέξοδο, μέχρι ώρες ώρες και λύτρωση. Ακόμα εκφράζει κομμάτια μου που δεν μπορούν να εκφραστούν αλλιώς. Ακόμα, είναι για ‘μένα σαν θρησκεία. Σαν προσευχή. Και ναι, θα τρελαθώ από χαρά και θα κάνω σαν βλαμμένο, κάθε φορά που βλέπω πως όλα αυτά τα κάνει ακόμα. Και δεν έκλαψα μόνο, χόρεψα κιόλας. Πολύ. Έτσι μου έμαθε. Να σκουπίζω τα δάκρυα και μετά χορό. Γιατί το να μπορείς να είσαι ο εαυτός σου, είναι ένα «Celebration». Μια γιορτή. Και για όσους και όσες δεν μπορούν να το καταλάβουν, well, We don’t give a…. Και ναι, «εδώ ο κόσμος καίγεται…» αλλά όταν καιγόταν ο δικός μας, αυτή είχαμε. Μπορεί Μαντόνα μου, εγώ να μην σε ξέρω. Αλλά δεν με νοιάζει, δεν έχει σημασία. Γιατί με έναν τρόπο μαγικό, είχες έναν τρόπο να μου δείχνεις πως εσύ με ήξερες πάντα. Κι έλεγες αυτό ακριβώς που είχα ανάγκη να ακούσω. Πως δεν είμαι (ο) μόνος. Μπορεί, όπως και οι θεοί τις προσευχές με των ανθρώπων, να μην με ακούσεις ποτέ. Αλλά οφείλω να σου πω ένα ευχαριστώ.
Οι 10 εντολές για έναν οροθετικό (01/12/17)
Συνήθως την 1η Δεκέμβρη, Παγκόσμια ημέρα του HIV/AIDS, όλα τα μέσα κάνουμε θέματα γι’ αυτό και σχεδόν πάντα απευθύνονται στον γενικό πληθυσμό, για το τι είναι ο HIV και το AIDS, πώς να προφυλαχτούν κλπ. Εγώ λέω να απευθυνθώ σε εμάς, στα οροθετικά άτομα, και όπως έγραψε ο Μωυσής τις 10 εντολές του Θεού και o Φοίβος τις 10 εντολές της Βανδή να γράψω κι εγώ τις 10 εντολές των οροθετικών. 1. Βάλε στην άκρη τύψεις, ενοχές και τα σχετικά. Το ότι έχεις HIV δεν σημαίνει τίποτε άλλο από το ότι είσαι άνθρωπος και ως άνθρωπος μπορεί να έχεις κάνει λάθη, μπορεί να μην ήξερες, μπορεί να άφησες το συναίσθημα ή το πάθος να υπερβεί την λογική, μπορεί απλά να συνέβη ένα ατύχημα. Επικεντρώσου στο τι κάνεις από εδώ και πέρα. 2. Μην κολλάς στο ποιος, πού, πότε, γιατί. Πάντα, όταν λέω ότι – παρ’ ότι ξέρω – δεν με απασχόλησε το από ποιον κόλλησα ή ότι δεν κρατάω καμία κακία, οι άλλοι σοκάρονται. Εφόσον προέκυψε από συναινετικό σεξ, εφόσον ήταν κοινή η απόφαση να μην χρησιμοποιηθεί προφυλακτικό και δεν έγινε δια της βίας, η ευθύνη είναι και δική μου. Επίσης, αν δεν ξέρεις πώς έγινε και με ποιον, δεν έχει κανένα νόημα στο να αναλώνεσαι να ψάχνεις. Εφόσον έγινε, έγινε. Όπως είπα και παραπάνω, προχωράμε παρακάτω. 3. Ξεκίνα θεραπεία το συντομότερο. Ξέρω ότι για πολλούς είναι αγχωτικό, φοβούνται πιθανές παρενέργειες ή το να μπουν στην διαδικασία να πρέπει να παίρνουν φάρμακα κάθε μέρα. Αλλά ξεκινώντας νωρίς θεραπεία και καλύτερα αποτελέσματα θα έχεις και θα φτάσεις γρηγορότερα να έχεις μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο, που σημαίνει ότι δεν θα είσαι μεταδοτικός και δεν θα έχεις το άγχος του να μεταδόσεις τον ιό σε κάποιον άλλο. 4. Μίλα. Είναι πολύ σημαντικό να μην το περνάς μόνος σου. Βρες (έστω) έναν δικό σου άνθρωπο που εμπιστεύεσαι και θεωρείς ότι θα μπορέσει να το δεχτεί καλά και να σε βοηθήσει. Αν σου είναι δύσκολο να μιλήσεις σε ανθρώπους από τον κύκλο σου, μπορείς να απευθυνθείς σε κάποια σχετική ΜΚΟ ή σε έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας, ώστε να έχεις μια υποστήριξη. Το να το περνάς εντελώς μόνος σου είναι πολύ βαρύ. 5. Συμμετείχε στις αποφάσεις που αφορούν στην υγεία, την θεραπεία σου κλπ. Να συζητάς δηλαδή με τον/την γιατρό σου, να ακούς φυσικά τι σου λέει και τι προτείνει αλλά να μην ακολουθείς τυφλά. Κάνε ερωτήσεις, ζήτα πληροφορίες, συζήτησε τους προβληματισμούς σου. Και να θυμάσαι ότι, αν δεν σου ταιριάζει ο γιατρός που σε παρακολουθεί έχεις κάθε δικαίωμα να επιλέξεις κάποιον άλλο γιατρό ή κάποιο άλλο νοσοκομείο για να παρακολουθείσαι. Γενικά, μην αφήνεσαι εντελώς στα χέρια των άλλων, πάρ’ το και λίγο πάνω σου. Οι αποφάσεις που αφορούν στην υγεία σου πρέπει να γίνονται με συνεννόηση, συναινετικά και όχι μονόπλευρα. 6. Όσο αφορά ερωτικούς συντρόφους και αν και πότε θα το πεις, η άποψη μου είναι όσο νωρίτερα, τόσο καλύτερα. Όχι ότι είσαι υποχρεωμένος, είναι δικό σου θέμα το αν θες να το πεις και σε ποιον, εφόσον παρθούν οι απαραίτητες προφυλάξεις. Σε ένα σεξ της μιας βραδιάς π.χ., εφόσον όλα έγιναν με ασφάλεια ίσως και να μην έχεις λόγο να το πεις. Αλλά σε περίπτωση π.χ. που προκύψει κάποια σχέση είναι καλύτερα να το πεις νωρίς, γιατί σε περίπτωση που σε απορρίψει λόγω του HIV και ήδη έχεις επενδύσει ή δεθεί συναισθηματικά θα πληγωθείς περισσότερο κι εσύ. Και ο άλλος/ η θα σου πει «Γιατί δεν μου το είπες τόσο καιρό;». Οπότε καλύτερα από την αρχή και άμα φύγει, τι είχαμε τι χάσαμε και πάμε παρακάτω. 7. Όταν συζητάς για την οροθετικότητα σου, είτε με φίλους, συγγενείς, είτε με ερωτικούς συντρόφους, βάλε τα όρια σου. Πολλές φορές όταν λέμε σε κάποιον ότι έχουμε HIV είτε μας βομβαρδίζουν με πάρα πολλές ερωτήσεις, είτε γίνονται αδιάκριτοι, ακόμα και προσβλητικοί με τις ερωτήσεις που επιλέγουν να κάνουν. Όπως εσύ αποφασίζεις σε ποιον θα το πεις και πότε, έτσι είναι και δική σου απόφαση στο σε πόσες και ποιες ερωτήσεις είσαι διατεθειμένος να απαντήσεις. Στην τελική το θέμα είναι να γίνει διάλογος, όχι ανάκριση. 8. Ενημερώσου. Το πρώτο πράγμα που έκανα όταν μου έδωσαν την διάγνωση ήταν να ανοίξω το λάπτοπ και να αρχίσω να ψάχνω όσες περισσότερες πληροφορίες μπορούσα να βρω, να βρω αν υπάρχουν οργανώσεις, φόρουμ κλπ για ανθρώπους με HIV για να μάθω όσα περισσότερα γίνεται γύρω από αυτό, καθώς μέχρι τότε ήξερα πολύ λίγα. Και αυτό με βοήθησε και στο να κατανοήσω το τι σημαίνει ότι έχω HIV, αλλά και στο να μπορώ όταν το έλεγα σε άλλους να απαντάω σε ερωτήσεις τους ή να τους ενημερώνω κατάλληλα. Επίσης, με βοήθησε πολύ το να γνωρίσω έτσι και άλλα οροθετικά άτομα, να μοιραστώ την εμπειρία μου και να μάθω από τις εμπειρίες των άλλων. 9. Δες το θετικά. Ναι, ξέρω ότι δεν είναι εύκολο, ειδικά στην αρχή, να δεις τα πράγματα θετικά. Δε λέω να είσαι «τι ωραία τι καλά, είμαι οροθετικιά» αλλά ούτε και να «άνοιξε πέτρα». Είναι κάτι που πλέον αντιμετωπίζεται, μπορείς να ζήσεις κανονικά, δεν κινδυνεύει η ζωή ή η υγεία σου εφόσον το ξέρεις, ακολουθείς αγωγή, κάνεις τις εξετάσεις σου κλπ. Επίσης η ψυχολογία επηρεάζει και την σωματική μας υγεία, οπότε το να έχεις καλή ψυχολογία θα σε βοηθήσει και στην καλύτερη αντιμετώπιση του HIV και να έχεις καλή υγεία γενικότερα. 10. Να θυμάσαι πάντα ότι το ότι έχεις HIV δεν σε κάνει κατώτερο, λιγότερο ικανό να ζήσεις την ζωή σου όπως θες, να έχει σχέσεις, φίλους, δουλειά. Ναι, κάποια πράγματα τα δυσκολεύει και δεν είναι όλα ρόδινα αλλά φρόντισε να έχεις κοντά σου ανθρώπους που σε αποδέχονται και σε στηρίζουν και μην αναλώνεσαι σε όσους δεν το κάνουν. Κράτα αυτούς που σε κάνουν να νιώθεις καλά και απομακρύνσου από όσους σε φέρνουν σε δύσκολη θέση ή σε κάνουν να νιώθεις άσχημα. Δεν αξίζει τον κόπο.
Το Athens Pride έφυγε, η περηφάνια μένει (14/06/15)
Πολλά ειπώθηκαν και λέγονται ακόμα για το Athens Pride, πολλά λέγονται και για τους ανθρώπους που το διοργάνωσαν και αυτούς και αυτές που πήγαμε και το υποστηρίζουμε. Επειδή όμως δεν βρίσκω νόημα στο να κάνω οτιδήποτε προκειμένου να αποδείξω πως δεν είμαι ελέφαντας, εγώ θα κρατήσω από όλα αυτά μόνο τη χθεσινή εμπειρία.
Δηλαδή: Πρόσωπα αγαπημένα που είδα και μοιραστήκαμε στιγμές, είτε αυτά είναι φίλες και φίλοι είτε από εκείνα τα πρόσωπα που δεν γνωρίζεις αλλά μόνο που τα βλέπεις κι ανταλλάσσετε ένα βλέμμα ή μια κουβέντα, τα αγαπάς. Οι φέλοου τσούλες – ή οι φίλες μας – που μου έλεγαν πόσο τους άρεσε ή ακόμα και με ευχαριστούσαν για το «Sluts do it better» που είχα γράψει στο μπλουζάκι μου το οποίο μέχρι να φτιάξω είχα καταστρέψει άλλα τέσσερα αλλά άξιζε. Φράσεις που άκουσα και με συγκίνησαν όπως: «Του χρόνου να κάνουμε κάτι θεματικό και για τα εκδιδόμενα άτομα», «θα έρθει και η μητέρα μου», «νιώθω περήφανη». Το ότι ήρθε, έστω για λίγο, ο αδερφός μου. Το απίθανο μακιγιάζ δια χειρός Queen Graciela Taliateli (ευχαριστώ!). Τους ξέφρενους χορούς που κάναμε πάνω στο άρμα, απ’ όπου μοιράζαμε φιλάκια, καπότες και κάποια μικρά εγκεφαλικά στον κόσμο, χαμόγελα και όμορφες κουβέντες μεταξύ μας. Απ’ όπου κοιτούσα γύρω και προσπαθούσα να μη βάλω τα κλάματα από χαρά, περηφάνια, συγκίνηση με αυτό που γινόταν και μου χαλάσει το μακιγιάζ. Που τα έβαλα μετά την παρέλαση, την ώρα του υπέροχου live όπου συνεχίστηκαν οι χοροί, τα φλερτ, τα πειράγματα, οι αγκαλιές, η περηφάνια. Το ότι απήθυνε χαιρετισμό η Πρόεδρος της Βουλής. Το ότι ήταν μεγαλύτερο σε προσέλευση κόσμου από ποτέ (32.000). Κόσμος πολύχρωμος, διαφορετικός αλλά όλες και όλοι μαζί με κοινά αιτήματα την αποδοχή και την ισότητα. Την ελευθερία, την αλληλεγγύη, την συνύπαρξη. Κρατάω αυτά λοιπόν, που νομίζω – και ελπίζω – να είναι ένα αρκετό αντίβαρο για όλο τον αρνητισμό, την κακία, τη λάσπη, τα κακόβουλα σχόλια. Τα κρατάω για να μπορώ να συνεχίσω να είμαι ο εαυτός μου, να είμαι περήφανος και όσο μπορώ πιο ειλικρινής με εμένα και τους ανθρώπους γύρω μου. Ας κάνουμε ο καθένας και η καθεμία το δικό μας προσωπικό Pride και τις υπόλοιπες 364 μέρες, βαδίζοντας με αυτοπεποίθηση, κουνώντας τους κώλους μας, βάφοντας τις μούρες μας και ζώντας ανοιχτά και όπως θέλουμε, κόντρα σε κάθε ρατσισμό, συντηρητισμό, σε κάθε αισθητική και ηθική που προσπαθούν να μας επιβάλλουν. Ας προσπαθούμε να συνεχίζουμε να είμαστε τόσο ακομπλεξάριστοι, ελεύθερες, περήφανοι και αγαπημένοι κάθε μέρα. Και ας ελπίσουμε πως τα όποια εσωτερικά προβλήματα υπήρξαν εντός της lgbtq κοινότητας φέτος, θα επιλυθούν και θα γίνεται κάθε χρόνο το Pride μεγαλύτερο και καλύτερο. Και κάτι τελευταίο: Μπορεί κάποιες και κάποιοι να μας βλέπουν ως «σούργελα» εμάς που χορεύουμε στα άρματα ή κάτω από αυτά, που δεν ντυνόμαστε και δεν φερόμαστε ανάλογα με τα «πρέπει», που είμαστε αυτό που είμαστε και εκφραζόμαστε όπως θέλουμε. Ή να θεωρούν πως το να κουνάς τον κώλο σου στο άρμα ή το να βάφεσαι και να ντύνεσαι «σαν καρναβάλι» που λένε οι επικριτές, δεν είναι πολιτική θέση και διεκδίκηση. Κι όμως είναι. Γιατί ο τρόπος που διαλέγεις να ζεις και να εκφράζεσαι, είναι εκτός από προσωπική και πολιτική στάση. Η ελευθερία της έκφρασης και της αυτοδιάθεσης του σώματος είναι διεκδικήσεις και δικαιώματα. Το να είσαι ο εαυτός σου σε πείσμα όσων σε θέλουν κάτι άλλο ή αόρατο, όσων προσπαθούν να σε υποβιβάσουν επειδή «δεν είναι σοβαρά πράγματα αυτά», είναι επανάσταση. Και δεν ξέρω για ‘σας αλλά εγώ έχω αποφασίσει ότι η δική μου επανάσταση θα γίνει με ξέκωλα, δυνατή μουσική, φτερά και πούπουλα και γκλίτερ. Αλλά θα γίνει και μαζί με όσες και όσους διαφέρουν ή έχουν άλλη αισθητική, τρόπους, ζωές αλλά μας βλέπουν όλες και όλους ως ίσες και άξιους αγάπης και σεβασμού. Αν δεν έχετε χορτάσει (δεν χορταίνεται, ξέρω) ή δεν μπορέσατε να είστε στης Αθήνας, υπενθυμίζω ότι έρχονται και τα Pride της Θεσσαλονίκης (19 – 20 Ιουνίου) και το πρώτο της Κρήτης (Ηράκλειο, 26-27 Ιουνίου).
Για τη φεμφοβία και τα λοιπά σκατά που έχεις στο κεφάλι σου (11/07/18)
Ζακ: Σημερινό μας θέμα είναι το femmephobia όπως το λένε στο χωριό μου ή φεμφοβία στα Ελληνικά. Τι είναι πάλι τούτο ίσως να αναρωτιέσαι. Μη μου αγχώνεσαι, θα σου εξηγήσω ευθύς αμέσως: Φεμφοβία είναι ο ρατσισμός, οι διακρίσεις, οι αρνητικές συμπεριφορές απέναντι σε άτομα που είναι femme (θηλυκά/θηλυπρεπή), είτε είναι άντρες, γυναίκες ή non binary/queer άτομα. Βασίζεται στις πατριαρχικές και μισογυνιστικές αντιλήψεις και στερεότυπα που θεωρούν οτιδήποτε θηλυκό ως κατώτερο, αδύναμο, μη “σοβαρό”, ανίκανο να κατέχει ηγετικές θέσεις. Έχει πολλές εκφάνσεις και είναι κάτι που συναντάμε και εντός της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. Μπορεί να εκφράζεται με bullying, κυρίως σε αγόρια ή τρανς/non – binary άτομα που έχουν πιο θηλυκά χαρακτηριστικά ή συμπεριφορές ή τους αρέσουν “κοριτσίστικα” πράγματα σύμφωνα με τα στερεότυπα των φύλων αλλά και σε γυναίκες που “βάφονται υπερβολικά”, “είναι πολύ γατούλες”, “ντύνονται προκλητικά” και τα λοιπά. Όπως υπάρχει ανάμεσα μας μισογυνισμός, τρανσφοβία, εσωτερικευμένη ομοφοβία, υπάρχει και αυτό. Και εκφράζεται με διαφορετικούς τρόπους, όπως με μια “πολιτική ευπρέπεια” που λέει ότι οι θηλυπρεπείς άντρες κάνουν κακό στην εικόνα του κινήματος ότι μας χαλάνε τα φτερά και τα πούπουλα, οι “υπερβολικές” drag queens και τρανς γυναίκες στα Pride γιατί μας χαλάνε το image και έτσι δεν μας παίρνει ο κόσμος στα σοβαρά και άλλα τέτοια ωραία. Ακόμα και στο φεμινιστικό κίνημα συναντάμε πολλές φορές φεμφοβία. Η φεμφοβία λοιπόν, όπως κάθε μορφή καταπίεσης, παρουσιάζεται σε πολλά διαφορετικά πλαίσια και εκδηλώνεται με πολλούς τρόπους. Και έχει, όπως και πολλές μορφές καταπίεσης, την βάση της στην πατριαρχία και τον μισογυνισμό.
Zackie: Αρχικά, άσε μας κουκλίτσα μου με την φεμφοβία, τον μισογυνισμό, τα στερεότυπα και τα λοιπά σκατά που έχεις στο κεφάλι σου. Κράτα τα τουλάχιστον για τον εαυτό σου γιατί μπορεί να εκτεθείς εκφράζοντας απόψεις που ανήκουν σε εποχές που ουδεμία σχέση έχουν ή θα έπρεπε να έχουν με την σημερινή. Όλα αυτά τα “Όχι θηλυπρεπείς”, τα “Αν γούσταρα φούστα μπλούζα θα πήγαινα με γυναίκα” των εφαρμογών γνωριμιών, τα “ξεφτιλίζουν το Pride οι κραγμένες” κλπ κομμένα. Όπως και τα “είναι πολύ θηλυκιά για λεσβία”, τα “οι τρανς γυναίκες είναι καρικατούρες”, τα “οι φεμινίστριες καίνε τα σουτιέν τους στο Σύνταγμα και δεν βάφονται/χτενίζονται/κάνουν αποτρίχωση” κομμένα. Φτάνει πια, γκώσαμε, δεν έχουν καμία θέση πουθενά, πόσο μάλλον στο ΛΟΑΤΚΙ και φεμινιστικό κίνημα που υποτίθεται ότι παλεύουμε για ισότητα. Όσο για σένα, φίλε και φίλη που είσαι femme, μην μασάς. Ειδικά εσείς της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. Να θυμάσαι ότι το κίνημα από τρανς γυναίκες, drag queens και “κραγμένες” ξεκίνησε και όχι από σοβαρούς, αρρενωπούς και – τσάμπα – μάγκες. Το να είσαι femme σε έναν κόσμο που κυριαρχεί η αρρενωπότητα και να του βγάζεις επιδεικτικά τη γλώσσα είναι μια πραγματική πράξη επανάστασης. Το να είσαι femme και “στην κοινωνία ανδρών να επιβιώνεις από θαύμα” που έχει πει και η Βανδή στο “Κορίτσι πράμα” είναι άξιο συγχαρητηρίων. Κράτα το κεφάλι ψηλά, τα τακούνια ψηλότερα και συνέχισε να είσαι ο fabulous εαυτός σου.
