Στον απόηχο του Met Gala, μείναμε όλοι με το ίδιο, τετριμμένο πια παράπονο. Γιατί η συντριπτική πλειονότητα των διάσημων αντρών του χώρου του θεάματος επιλέγουν πάντα να εμφανιστούν με το πλέον κλασσικό και πλέον αναμενόμενο μαύρο κοστούμι; Πόσο μάλλον όταν καλούνται να συμμετέχουν σε ένα event όπως, εν προκειμένω, το Met Gala, η φιλοσοφία του οποίου συνίσταται στις θεματικές εμφανίσεις, με στόχο την πρωτοτυπία και τη δημιουργικότητα.
Οι straight άντρες φαίνεται να υποτιμούν ή να απαξιώνουν την αξία και τη σημασία της μόδας, αποφεύγοντας επανειλημμένα να πειραματιστούν με το στυλ τους. Επιλέγουν να κινηθούν πάντα στα ίδια στιλιστικά μοτίβα, τα οποία παρουσιάζουν μικρές διαφοροποιήσεις κάθε φορά. Το πρόβλημα, φυσικά, δεν έγκειται στις κλασσικές εμφανίσεις, ούτε στη διαχρονικότητα. Δε θεωρώ καν προβληματική την ‘ασφαλή’ επιλογή, όποιο πρόσωπο κι αν αφορά. Η καθιέρωση όμως μιας αμφίεσης ως κατ’ εξοχήν αντρική και η αποφυγή απόρριψής της είναι κάθε άλλο παρά καθησυχαστική.
Όπως συμβαίνει κάθε χρόνο, έτσι και φέτος υπήρξαν ορισμένες εξαιρέσεις αντρών, που ακολούθησαν το θέμα και μας χάρισαν εντυπωσιακές εμφανίσεις που ανταποκρίνονταν στις απαιτήσεις του event. Χαρακτηριστικά, αναφέρω τον Ezra Miller, τον Billy Porter και τον Harry Styles. Όχι, η επιλογή δεν είναι τυχαία. Οι άντρες αυτοί έχουν δημιουργήσει δικό τους προσωπικό στυλ, το οποίο υιοθετούν στην πλειονότητα των δημόσιων εμφανίσεών τους και το οποίο αποκλίνει από τη στιλιστική νόρμα. Και κάτι ακόμα : Οι άντρες αυτοί είτε είναι μέλη, είτε στηρίζουν ενεργά την queer κοινότητα.
Η μόδα ιστορικά είναι στενά συνδεδεμένη με τη θηλυκότητα, με το queer κίνημα, με το drag – ιδιαίτερα όταν αφορά ένα στυλ όπως το camp, που προτάσσει την αισθητική υπερβολή και του οποίου αντιπροσωπευτικές φιγούρες έχουν υπάρξει άνθρωποι που απέρριπταν σε μεγάλο βαθμό τις στερεοτυπικές εκφράσεις φύλου. Αποτελεί ένα από τα λίγα δημιουργικά πεδία όπου τα στενά όρια που επιβάλλει η ετεροκανονικότητα στην αισθητική αποδομούνται , η θηλυκότητα και η αρρενωπότητα αναμειγνύονται και η ελευθερία της προσωπικής έκφρασης μέσω του στυλ κυριαρχεί. Θα έλεγε κανείς ότι η έννοια του φύλου ρευστοποιείται.
Τι μας λέει αυτό, λοιπόν, για τις στιλιστικές επιλογές των straight αντρών; Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι πρόκειται για ζήτημα προσωπικού γούστου. Όπως στον Styles αρέσουν τα φλοράλ μοτίβα και τα εξεζητημένα αξεσουάρ, έτσι και στον Ryan Reynolds αρέσει το μαύρο του κοστούμι. Ποιες είναι όμως οι πιθανότητες να έχει η συντριπτική πλειονότητα των straight αντρών ακριβώς το ίδιο γούστο;
Στην πραγματικότητα, αυτή η φαινομενικά κοινή προτίμηση έχει προβληματικό υπόβαθρο. Η απόρριψη ενασχόλησης με έναν τομέα που έχει συνδεθεί με τις γυναίκες και την queer κοινότητα βασίζεται στην αντίληψη ότι οι άντρες δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να νοθεύουν την αρρενωπότητά τους έχοντας ενδιαφέροντα που την απειλούν και που θεωρούνται κατώτερα. Πόσο μάλλον όταν όχι μόνο καταπιάνονται με τη μόδα, αλλά επιλέγουν και να παρεκκλίνουν από το αναμενόμενο, να αγκαλιάσουν τη θηλυκότητα και να εξερευνήσουν υφές, σιλουέτες, λάμψεις και εικόνες που η κοινωνία ορίζει ότι δεν αναλογούν στην εμφάνιση ενός ‘αληθινού’ άντρα.
Δεν κατηγορώ άμεσα τους straight διασήμους ή τους στυλίστες τους. Δε μπορώ όμως να μην αναγνωρίσω ότι επηρεασμένοι από τις κυρίαρχες αντιλήψεις που έχουν τις ρίζες τους στο μακρινό παρελθόν, τις διαιωνίζουν και τις ενδυναμώνουν κάθε φορά που τις υπακούν και τις αποδέχονται. Ευθύνονται και τα media, που αποκαλούν ‘τολμηρό’ κάθε άντρα που αποχωρίζεται το κοστούμι του, που δε σταματούν στιγμή να αναπαράγουν και να επιβάλλουν τα ετεροκανονικά «πρέπει», που χλευάζουν τη θηλυκότητα και που, εν ολίγοις, σχολιάζουν εμφανίσεις όπως θα τις σχολίαζε ένας βαθειά συντηρητικός straight άντρας.
Η ποπ κουλτούρα μεταβάλλεται αργά αλλά σταθερά. Στόχος δεν είναι να καταρριφθούν οι υπάρχουσες νόρμες και στη θέση τους να θεμελιωθούν νέες. Στόχος είναι να καταρριφθούν όλες οι νόρμες. Δεν απαίτησε κανείς να ρίξουμε όλα τα κοστούμια στην πυρά, μαζί με την αρρενωπότητα με την οποία είναι συνδεδεμένα, αλλά να τα αποσυνδέσουμε από την αρρενωπότητα.Η μόδα αποτελεί παράγοντα αλλαγής των κοινωνικών αντιλήψεων και εκείνοι που τη διαμορφώνουν και την προβάλλουν έχουν τη δύναμη να διευρύνουν τα όριά της και, κατ’ επέκταση, τα όρια που έχουν επιβληθεί στον τρόπο που εκφράζεται ο καθένας μέσω της εξωτερικής του εμφάνισης.
