Η Μαρία Ζερβός είναι ποιήτρια και εικαστικός, με κύριο έργο το βίντεο. Αν και η ποίησή της αποτελεί αυτοτελή πρακτική, η Ζερβός ενσωματώνει τους δικούς της στίχους καθώς και, κάποιες φορές, εκείνους των αρχαίων, στην εικαστική της δουλειά. Έτσι η μια έκφραση συμπληρώνει την άλλη, εξισορροπώντας τη μεταφορική εικόνα του λόγου με την οπτική εικόνα του φιλμ σε μια μη γραμμική αφήγηση.
Από την αρχή της σταδιοδρομίας της η Ζερβός καταπιάνεται με τα ανθρώπινα σωματικά και συναισθηματικά όρια όταν αυτά ταυτίζονται με την αντιπαράθεση μεταξύ Φύσης και Πολιτισμού. Για παράδειγμα, σε είναι ένα πρώιμο έργο της αντιπαραθέτει με επιστημολογικό τρόπο την οργανική μεταμόρφωση ενός μεταξοσκώληκα από προνύμφη σε χρυσαλλίδα παραλληλίζοντας το με τη θρησκευτική και κοινωνική μετάβαση μιας νεαρής γυναίκας που παλεύει να φορέσει το νυφικό της.
Παρομοίως, η έννοια της μετάβασης αποτελεί σταθερό εκφραστικό στοιχειό στην πρακτική της Ζερβός: το πέρασμα και το ταξίδι συνήθως γίνεται μέσα από φαντασμαγορικά τοπία όπως η έρημος Ατακάμα ή η ψηλότερη κορυφή του Ολύμπου. Τα ταξίδια που καταγράφει στα βίντεό της αποτελούν για την ίδια σωματικές δοκιμασίες και πνευματικές αναζητήσεις υπό δύσκολες συνθήκες και σε απομακρυσμένους τόπους. Μπορούν να βιωθούν ως προσωπική περιπέτεια, ως πολιτικός ή περιβαλλοντικός αγώνας, ως καταμέτρηση του χρόνου ή υπόδειξη της διαχρονικότητας, ως τελετή μυήσεως, ως αποκάλυψη της αυτογνωσίας, ως συλλογική θρησκευτική πομπή ή ως έρευνα πολιτισμών. Οι εικόνες και οι στίχοι της Ζερβός πολλές φορές αναφέρονται στην ιδέα της εξαφάνισης που είναι εγγενής στην οποιαδήποτε αναχώρηση και στην ιδέα του ότι αφήνουμε κάτι πίσω μας με κάθε ξεκίνημα. Ωστόσο, ανταμείβει τους συνταξιδιώτες της – εμάς τους θεατές, με διαδρομές και αφίξεις γεμάτες από προσδοκίες, μαγεία και εκπληκτική ομορφιά.
Στη τωρινή έκθεση της, η βίντεο εγκατάσταση «Sky & Earth (Olympus)» είναι εμπνευσμένη από την πρόσφατη ανάβαση της Ζερβός στην κορυφή του Ολύμπου. Οι στίχοι των υπέρτιτλων του βίντεο προέρχονται από την αρχαία ποιήτρια και σπουδαία πολιτική ηγέτη Τελέσιλλα (6ος-5ος αιώνας π.χ.) που η ίδια η καλλιτέχνης έχει μεταφράσει από τα αρχαία Ελληνικά. Χαρακτηριστικά, η γυναικεία παρουσία της ισχύς και της εξουσίας πρωταγωνιστεί στο έργο της Ζερβός, όπως αντικατοπτρίζει τις δυνάμεις και την τάξη της Φύσης. Εδώ όμως έχουμε δώδεκα gender fluid performers / θεότητες που ανεβαίνουν το βουνό σε μια πολύχρωμη πορεία / πομπή. Καθοδόν ακροβατούν, χορεύουν, χαλαρώνουν και σχηματίζουν αρχιτεκτονικές δομές. Οι κινήσεις τους εναλλάσσονται μεταξύ τελετουργικού και παιχνιδιού σε έναν κόσμο όπου ο αρχαίος μύθος συμπίπτει και αντανακλά την δική μας πραγματικότητα.
κείμενο: Andrea Gilbert
Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 20/04/2019
Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα
Αρματολών & Κλεφτών 48, Αθήνα
Τρίτη – Πέμπτη 15.00-20.00, Τετάρτη – Παρασκευή 12.00-20.00, Σάββατο 12.00-16.00
