Σε μια βιομηχανία που κυριαρχείται από λευκούς άνδρες, τα queer άτομα βρίσκουν μια κοινότητα στον δρόμο.
Ανεβαίνοντας στο κάθισμα του πρώτου μεγάλου φορτηγού της, η συγγραφέας Anne Balay αισθάνθηκε ισχυρή και όχι θυμωμένη. H αίσθηση που έχεις όταν κοιτάς έξω από το ταμπλό μπορεί να σε κάνει να αισθανθείς ανίκητος με τρόπους που οι περισσότερες θέσεις εργασίας δεν μπορούν να ανταγωνιστούν. Ακόμη και με διδακτορικό στην αγγλική φιλολογία από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο, η εύρεση μιας θέσης εργασίας στην ακαδημαϊκή κοινότητα δεν είναι εύκολη. Στην προσπάθεια της να συνδυάσει πολλές δουλειές, η Balay βρέθηκε άφραγκη. Με δύο μικρά παιδιά να φροντίσει, χρειαζόταν μια σταθερή εργασία. Με μια συνεχή αγάπη για τα αυτοκίνητα, έπιασε δουλειά ως μηχανικός αυτοκινήτων. Λίγο αργότερα, μετέφερε αυτή την εμπειρία σε ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης οδήγησης φορτηγών σε μία από τις παλαιότερες και μεγαλύτερες εταιρείες φορτηγών στις ΗΠΑ.
Το ταξίδι της από τον ακαδημαϊκό κόσμο στον ανοιχτό δρόμο ενέπνευσε το τελευταίο της βιβλίο: Semi-Queer: Μέσα στον κόσμο των ομοφυλόφιλων, τρανς και μαύρων φορτηγατζήδων. Ενώ η οδήγηση ενός φορτηγού μπορεί να μην φαίνεται σαν η πιο προφανής επιλογή για ένα queer άτομο, η Balay δηλώνει πως δεν είναι η μόνη. «Η βιομηχανία αυτή αποτελεί εδώ και πολύ καιρό έναν παράδεισο για τους αδύναμους και τους ανθρώπους που δεν ακολουθούν τους κανόνες”, λέει. “Για όσους συχνά περιορίζονται και απογοητεύονται, η αέναη κίνηση που προσφέρει η δουλειά έχει σημασία. Είναι πιο δύσκολο για τα καταπιεστικά πολιτιστικά πρότυπα να σε επηρεάσουν, αν τα αποφεύγεις συνεχώς.»
Οι ΛΟΑΤΚΙ+ οδηγοί φορτηγών δεν είναι καινούργιοι στο επάγγελμα αλλά είναι η προβολή τους και η αυξανόμενη δημοσιότητά τους στον κλάδο. Η Nic Richelle και η Carla Grimsley είναι ένα παντρεμένο ζευγάρι λεσβιών που οδηγεί ένα μεγάλο φορτηγό της Prime Inc., μία από τις μεγαλύτερες εμπορικές εταιρείες του έθνους. Είναι νεαρές γυναίκες χρώματος που φιλοξενούν ένα δημοφιλές κανάλι του Youtube με πάνω από ένα εκατομμύριο προβολές και περισσότερους από 13.000 συνδρομητές – οι περισσότεροι από τους οποίους είναι άνδρες οδηγοί φορτηγών.
Χρησιμοποιούν την πλατφόρμα τους για να καταρρίψουν τα στερεότυπα. «Είμαι πολύ περήφανη που η Carla και εγώ παρουσιάζουμε στους ανθρώπους μια διαφορετική πλευρά του τρόπου ζωής των φορτηγών, μιας λεσβιακή σχέση, δύο μαύρες γυναίκες που δουλεύουν και είναι εντάξει στην προσπάθειά τους να τα καταφέρουν στην Αμερική», λέει η Richelle.
Οι κινηματογραφικές ταινίες της δεκαετίας του ’70 και του ’80, όπως το κλασικό “Smokey and the Bandit” του Burt Reynold και το “Convo” του Kris Kristofferson δημιούργησαν στην φαντασία του κοινού μία αρρενωπή εικόνα για τους φορτηγατζήδες ως μοντέρνοι καουμπόηδες που τρέχουν να ξεφύγουν από το νόμο και τα βάσανα μιας σταθερής ζωής. Υπάρχει ένας πυρήνας αλήθειας σε αυτές τις πολιτιστικές αναπαραστάσεις. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’30, στους επαγγελματίες φορτηγών έχει επικρατήσει η εικόνα ενός συντηρητικού λευκού αρσενικού. Οι περισσότεροι από τους 3,5 εκατομμύρια οδηγούς φορτηγών που απασχολούνται επί του παρόντος σε εθνικό επίπεδο, είναι λευκοί άνδρες και αποτελούν το 66 τοις εκατό του εργατικού δυναμικού, ενώ λιγότερο από το 6 τοις εκατό είναι γυναίκες και πάνω από το 70% των ερωτηθέντων το 2016 δήλωσαν ότι σκόπευαν να ψηφίσουν τον Trump. Δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία για το πόσα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα απασχολούνται στα φορτηγά σήμερα. Ανεπίσημα, η Balay και άλλοι οδηγοί αναφέρουν ότι οι επίσημοι αριθμοί δεν λένε ολόκληρη την ιστορία. Κατά τη διάρκεια μιας τριετούς περιόδου, ενώ διεξήγαγε την έρευνά της, η Balay μίλησε με εκατοντάδες ΛΟΑΤΚΙ+ οδηγούς. Εκτιμά ότι οι trans γυναίκες ειδικότερα, αποτελούν μια σημαντική μειονότητα, πιθανώς μέχρι και το 3% όλων των οδηγών φορτηγών.
Δύο βασικές τάσεις οδηγούν στη διαφοροποίηση του επαγγέλματος: οι προκλήσεις στην πρόσληψη και την διατήρηση του προσωπικού στο εσωτερικό της ίδιας της βιομηχανίας και ο περιορισμός των επαγγελματικών ευκαιριών για τους ΛΟΑΤΚΙ+ εργαζόμενους. Περισσότερες από 63.000 θέσεις οδηγού φορτηγών είναι διαθέσιμες ανά πάσα στιγμή. Οι εταιρείες αγωνίζονται να βρουν και να διατηρήσουν τους εργαζόμενους για να ικανοποιήσουν τη ζήτηση. Η έλλειψη οδηγών μπορεί να προκαλέσει όλεθρο στην οικονομία του έθνους, καθώς πάνω από το 70% όλων των αγαθών που αποστέλλονται στις ΗΠΑ – από τα φάρμακα που σώζουν ζωές έως τα τρόφιμα μεταφέρονται με φορτηγά. Οι εταιρείες προσλαμβάνουν με μεγαλύτερη ταχύτητα από ποτέ, αλλά οι νεώτεροι οδηγοί στον τομέα δεν μένουν πολύ. Η οδήγηση φορτηγών είναι μία από τις πιο θανατηφόρες δουλειές στις ΗΠΑ και η διατήρηση της ασφάλειας αποτελεί βασική ανησυχία. Η Ένωση Γυναικών σε Φορτηγά αναφέρει ότι μέχρι το τέλος του πρώτου έτους, σχεδόν το 70% των νεοπροσληφθέντων οδηγών εγκαταλείπουν το επάγγελμα. Για να το αντιμετωπίσουν, οι εταιρείες κάνουν ό, τι μπορούν για να αυξήσουν τις προσλήψεις προσφέροντας επιδόματα και άλλα προνόμια σε νέους οδηγούς. Στόχος τους είναι να προσεγγίσουν χιλιάδες άτομα, άτομα χρώματος, λεσβίες, trans άτομα και άλλες υποεκπροσωπούμενες ομάδες στον κλάδο.
Η καριέρα των queer και trans ατόμων είναι ιδιαίτερα δύσκολη και οι προσπάθειες πρόσληψης του κλάδου φορτηγών με το εισόδημα μεσαίας τάξης αποτελούν ένα καλωσόρισμα. Σε 31 πολιτείες μπορείς ακόμα να απολυθείς εάν είσαι ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο. Τουλάχιστον οι μισοί από τους ΛΟΑΤΚΙ+ υπαλλήλους δεν είναι αισθάνονται αρκετά άνετα ώστε να αποκαλυφθούν στο χώρο εργασίας τους. Οι ΛΟΑΤΚΙ+ εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν υψηλότερα ποσοστά ανεργίας από ότι οι υπόλοιποι εργαζόμενοι. Περισσότερα από ένα στα τέσσερα trans άτομα θα χάσουν τουλάχιστον μία δουλειά εξαιτίας της μεροληψίας στο χώρο εργασίας. Στη βιομηχανία των φορτηγών, το πως ντύνεσαι, το πως ακούγεσαι, το πώς παρουσιάζεις τον εαυτό σου – περιοριστικά αισθητικά στοιχεία σε πολλές θέσεις εργασίας – δεν αποτελεί εμπόδιο. Για τους ανθρώπους που δεν συμφωνούν με την δυαδικότητα του φύλου ή που είναι trans, οι μεταφορές φορτίων φέρνουν τόσο ανακούφιση όσο και ελευθερία.
«Τα trans άτομα καταλήγουν σε θέσεις εργασίας που δεν πληρώνουν πολύ καλά. Πολλοί από εμάς ζούμε κάτω από το όριο φτώχειας για καιρό. Ήμουν σε αυτή τη φάση για δύο χρόνια μετά το κολέγιο» , λέει η Ellie O’Daire, μία τρανς οδηγός. Η O’Daire ειδικεύτηκε στη μετεωρολογία, κυνηγώντας αρχικά μια καριέρα στις τοπικές ειδήσεις ως παρουσιάστρια του δελτίου καιρού. «Ως trans άτομο, δεν ήμουν πραγματικά σε θέση να μπω στην τηλεοπτική πλευρά της μετεωρολογίας. Ορισμένες πόρτες ήταν κλειστές για μένα», λέει. «Η βιομηχανία φορτηγών πληρώνει καλά για να κάνεις τη δουλειά. Είναι ωραίο να έχεις την πολυτέλεια να επισκεφθείς έναν γιατρό. Έχω ασφαλιστική κάλυψη υγείας τώρα. Αγόρασα ένα επιπλέον ζευγάρι γυαλιά μόνο και μόνο επειδή ήθελα ένα επιπλέον ζευγάρι.»
Μεγαλώνοντας σε μια μικρή πόλη στη νότια Βιρτζίνια, η O’Daire ήταν πρόθυμη να φύγει. Οι περισσότεροι άνθρωποι που την γνώριζαν πριν από τη μετάβασή της είναι ακόμη εκεί. «Υπάρχει ένα στοιχείο του εαυτού μου που δεν θέλει να είναι γύρω τους», λέει. Στα queer και trans άτομα, η αποξένωση από την οικογένειά αποτελεί δυστυχώς συχνό φαινόμενο. Το σπίτι μπορεί να μην αποτελεί ένα ασφαλές περιβάλλον. Το coming out ή η μετάβαση δεν είναι πάντοτε δυνατή. Ο χρόνος που περνά κάποιος μόνος στον δρόμο βοηθά στο να αντεπεξέλθει.
Ο “χρόνος του παρμπρίζ” είναι μια φράση που χρησιμοποιούν οι οδηγοί φορτηγών για να μιλήσουν για τη μοναξιά της δουλειάς. Σαν μία διαρκή πρακτική διαλογισμού, ο χρόνος από μόνος του μπορεί να είναι επουλωτικός. «Όταν πρόκειται για τη σεξουαλικότητα και την ταυτότητα φύλου, πρέπει να έχεις χρόνο να σκεφτείς. Τα trans άτομα, μπορούν να αρχίσουν να εξερευνούν τον ευατό τους με ασφαλή τρόπο », λέει η Shelli Lichti, βετεράνος με εμπειρία 25 ετών που ασχολείται με τα δικαιώματα των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙ+ φορτηγατζήδων. «Η δουλειά αυτή είναι ένα κουκούλι. Μπορείς να δημιουργήσεις έναν καινούριο εαυτό. Ενώ το φορτηγό κινείται, κανείς δεν μπορεί πραγματικά να σε κρίνει καθώς εξερευνείς αυτό το μονοπάτι », λέει.
Η Lichti είναι η ιδρυτής μιας από τις πρώτες και μεγαλύτερες online ομάδες υποστήριξης ΛΟΑΤΚΙ + οδηγών φορτηγών. Υπολογίζεται ότι 3.800 οδηγοί χρησιμοποιούν την ομάδα για να ζητήσουν υποστήριξη. Η προέλευση της ομάδας έχει τη βάση της σε μια βίαιη τραγωδία, ενδεικτική των κινδύνων που αντιμετωπίζουν τα queer άτομα αυτού του επαγγέλματος.
«Το 2008, έχασα έναν αγαπημένο φίλο. Βιάστηκε από μια συμμορία ενώ ήταν στο δρόμο. Δεν υπήρχε πραγματική συνέχεια της υπόθεσης από το σύστημα δικαιοσύνης και τους εργοδότες. Κατέρρευσε συναισθηματικά και αυτοκτόνησε. Άρχισα να μιλάω με άλλους οδηγούς για το τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για να εμποδίσουμε αυτό να ξανασυμβεί», λέει η Lichti. Αναφέρει πως εκείνη η εποχή ήταν γεμάτη από την “παραδοσιακή” παρενόχληση, την ομοφοβία, και τις ομοφοβικές επιθέσεις. Πρέπει να υπάρχει κάτι που να ανταποκρίνεται στους ΛΟΑΤΚΙ+ οδηγούς. Ειρωνικά, τα ταξίδια – το ίδιο πράγμα που αποδεικνύεται τόσο ευεργετικό για τους queer οδηγούς φορτηγών – τους καθιστούν ιδιαίτερα ευάλωτους στις επιθέσεις. Όλοι οι οδηγοί φορτηγών αγωνίζονται να βρουν επαρκή και ασφαλή χώρο στάθμευσης για διαλείμματα και διανυκτερεύσεις στα φορτηγά τους, αλλά ο αγώνας αυτός είναι πιο δύσκολος για τους ΛΟΑΤΚΙ+ οδηγούς. Συχνά, η Grimsley και η Richelle παραδίδουν φορτία αργά το βράδυ σε απομονωμένες αποθήκες σε αγροτικά φυλάκια.
Οι οδηγοί φορτηγών μπορούν να οδηγήσουν 3.500 χιλιόμετρα ή περισσότερο την εβδομάδα μεταφέροντας φορτία από το Ουαϊόμινγκ, στην Βόρεια Καρολίνα και την Καλιφόρνια. Η O’Daire εκτιμά ότι έχει οδηγήσει πάνω από 480.000 χιλιόμετρα σε 48 πολιτείες μέσα σε δύο χρόνια. Το συνοθύλευμα προστασίας από τις διακρίσεις που υπάρχει σε ορισμένες τοποθεσίες και όχι σε άλλες δημιουργεί ιδιαίτερα ενοχλητικές συνθήκες για τους ΛΟΑΤΚΙ+ οδηγούς – όπως και οι πολιτικά φορτισμένες νομοθετικές μάχες που εκτυλίσσονται σε όλη τη χώρα. «Πρέπει να έχεις μάτια και στην πλάτη σου. Δεν μπορείς να είσαι αφελής εδώ έξω», λέει η Richelle. «Μπορείς να αισθανθείς την διαφορά σε κάποιες καταστάσεις. Στο Ουαϊόμινγκ, σε ένα από τα καταστήματα που μπήκαμε, μπορούσαμε απλά να αισθανθούμε τους ανθρώπους να μας κοιτάζουν παράξενα. Έτσι, μείναμε στο φορτηγό και κλειδώσαμε τις πόρτες μας. Για τη δική μας προστασία, δεν εκδηλωθήκαμε δημόσια . Η Carla και εγώ είμαστε πολύ ευαίσθητες στα πράγματα που συμβαίνουν γύρω μας. Συνεπώς, λέμε πάντα ότι έχουμε ένα πνεύμα οξυδέρκειας. Πρέπει να προστατευθούμε.»
Μετά από τη νομοθεσία για τις αντί-trans τουαλέτες, τα δημόσια μπάνια και τα ντους αποτελούν πιθανούς χώρους παρενόχλησης. Αυτές τις μέρες πολλά μεγάλα φορτηγά είναι εξοπλισμένα με κρεβάτια, ψυγεία και δορυφορική τηλεόραση, αλλά δεν διαθέτουν μπάνιο ή ντους. Αυτό σημαίνει ότι οι ΛΟΑΤΚΙ+ οδηγοί πρέπει ακόμα να χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις στάσης φορτηγών. «Η Νεμπράσκα αποτελεί το καυτό σημείο για μένα», λέει η O’Daire. Έχει βιώσει αρκετές παρενοχλήσεις στις τουαλέτες. Ακόμη και γονείς και παππούδες μικρών παιδιών δεν δίστασαν να την ενοχλήσουν. Εντούτοις, η Lichti αναγνωρίζει πρόοδο. «Η κουλτούρα έχει αλλάξει, υπήρχαν πάντα ΛΟΑΤΚΙ+ οδηγοί, αλλά οι περισσότεροι το κρατούσαν επτασφράγιστο μυστικό.» Τώρα, αυτή και άλλοι ΛΟΑΤΚΙ+ οδηγοί αναζητούν βοήθεια για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που εξακολουθούν να μαστίζουν τη βιομηχανία. Μία από τις πρώτες queer εκδηλώσεις που διοργάνωσαν εταιρείες έλαβε χώρα το περασμένο καλοκαίρι στο Σαν Φρανσίσκο με τους ΛΟΑΤΚΙ+ οδηγούς φορτηγών της Uber Freightconvening των ΗΠΑ.
Οι μη λευκές γυναίκες και τα queer άτομα πλησιάζουν την Grimsley και την Richelle ζητώντας συστηματικά συμβουλές για το επάγγελμα. Οι γυναίκες δεν έχουν κανένα πρόβλημα να ενθαρρύνουν τους άλλους να συμμετάσχουν σε αυτή τη γραμμή εργασίας – υπό την προϋπόθεση ότι γνωρίζουν το τι πάνε να κάνουν.«Η πλειοψηφία των ανδρών που έχουμε συναντήσει μας έχουν υποδεχτεί με ανοιχτές αγκάλες. Πολλοί από αυτούς λένε ότι οι γυναίκες κάνουν καλύτερη δουλειά. Κάνουμε πράγματα με τον σωστό τρόπο. Δεν κάνουμε τσιγκουνιές», λέει η Grimsley.
Η Richelle προσθέτει: «Υπάρχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του να είσαι γυναίκα σε μια βιομηχανία που κυριαρχείται από άνδρες, αλλά δεν προσπαθώ να αλλάξω αυτό που είμαι. Απολαμβάνουμε τη δουλειά επειδή έχουμε ελεύθερο πνεύμα, είμαστε περιπετειώδεις και αγκαλιάζουμε την αλλαγή. Βλέπουμε τη μεταφορά φορτίων ως μια διέξοδο από τις χαμηλόμισθες θέσεις γραφείου. Αγαπάμε το τοπίο, αλλά αυτό θέλαμε. Δείχνουμε πώς είναι πραγματικά εδώ – το καλό, το κακό και το άσχημο – αλλά πραγματικά αγαπάμε να δείξουμε το καλό, επειδή υπάρχουν πολλά καλά εδώ.»
Καφάσης Θεόδωρος
πηγή: rollingstone.com