Το τετράωρο ντοκιμαντέρ Leaving Neverland όπου δύο άντρες αφηγούνται την σχέση τους ως παιδιά 7 και 10 χρονών με τον Michael Jackson σε αφήνει μάλλον μπερδεμένη. Από τη μία, δε σου μένει καμία αμφιβολία για την ενοχή του τραγουδιστή. Από την άλλη, σε κάνει να καταλαβαίνεις ακριβώς πώς κατάφερε και γλίτωσε την καταδίκη αλλά και περισσότερες κατηγορίες. Η κακοποίηση, ιδωμένη μέσα από τα μάτια των συνεντευξιαζόμενων ως παιδιών, έμοιαζε σχεδόν φυσική, ως κομμάτι της αγάπης και της προσοχής με τις οποίες τα έλουζε ως μέρος του “grooming” -της διαδικασίας με την οποία ένας παιδεραστής προετοιμάζει τα θύματά του.
Κοιτώντας τα πλάνα με τον Jackson να κυκλοφορεί κρατώντας από το χεράκι μικρά παιδιά και να παραδέχεται ότι κοιμάται μαζί τους στο ίδιο κρεβάτι, αναρωτιέσαι πώς είναι δυνατόν να πιστεύαμε για τόσο καιρό ότι αυτό ήταν κάτι τόσο αθώο ακόμα και μετά τη σειρά κατηγοριών που ξέσπασαν εναντίον του. Πώς γίνεται ακόμα να πιστεύει κάποιος ότι είναι φυσικό ένας ενήλικος άντρας μοιράζεται το κρεβάτι του με παιδιά που δεν είναι καν συγγενείς του; Και πώς είναι δυνατόν ακόμα τόσοι πολλοί fans του να τον υπερασπίζονται με τόσο πάθος;
Φυσικά η υπεράσπιση αυτή δεν είναι κάτι καινούριο. Προκύπτει κάθε φορά που κάποιος διάσημος κατηγορείται για οτιδήποτε. Οι θαυμαστές του θεωρούν χρέος τους να τον υποστηρίξουν και να επιτεθούν στο θύμα. Αν κάτι καταγράφει πολύ καλά το ντοκιμαντέρ αυτό όμως είναι πως ο Michael Jackson δεν διέπραξε αυτά τα εγκλήματα παρόλο που ήταν διάσημος. Μπορούσε να τα διαπράξει μπροστά στα μάτια όλων και για τόσο πολύ καιρό ακριβώς επειδή ήταν διάσημος. Η φήμη, τα χρήματά του, η λατρεία των θαυμαστών του είναι στην περίπτωση του αυτά που του έδωσαν πρόσβαση στις ζωές τόσων παιδιών τα οποία μπορούσε να εκμεταλλεύεται σεξουαλικά και να τα ανταλλάσσει με καινούρια κάθε φορά που τα βαριόταν. Για το λόγο αυτό η υπερασπιστική γραμμή “τον κατηγορούν για τα λεφτά του” είναι ιδιαιτέρως αδύναμη στην περίπτωση του Michael Jackson. Χωρίς την αμύθητη περιουσία του και την λαμπερή του καριέρα δε θα μπορούσε κυριολεκτικά να αποπλανήσει τόσο τα παιδιά όσο και τις οικογένειές τους. Δεν έχει κάθε παιδεραστής την δυνατότητα να φτιάξει ένα ολόκληρο παιδικό πάρκο για να προσελκύει και να διασκεδάζει τα θύματά του. Ή να τους δίνει ένα ρόλο στα μουσικά του βίντεο και τις συναυλίες του.
Εδώ δεν μπορεί άλλωστε καν να εφαρμοστεί το αγαπημένο επιχείρημα που ακούμε συνήθως από μισογύνηδες groupies όταν το είδωλό τους κατηγορείται για βιασμό, πως τάχα ένας σταρ του βεληνεκούς του δε θα είχε ανάγκη να βιάσει ή να κακοποιήσει. Τι θα πουν σε αυτή την περίπτωση; Ότι ο Michael Jackson, όντας αυτός που είναι, θα μπορούσε να έχει όποιο παιδί ήθελε στα πόδια του; Αν μη τι άλλο το ντοκιμαντέρ δείχνει πως οι τακτικές του superstar ήταν τέτοιες που τα παιδιά δεν αντιλαμβάνονταν καν τι ακριβώς συνέβαινε. Η έννοια της συναίνεσης χάνει εδώ το νόημα της ακριβώς επειδή έχουμε να κάνουμε με ανήλικα παιδιά. Ναι ο Michael Jackson κατέληξε να έχει αυτό που ήθελε ακριβώς επειδή ήταν ο Michael Jackson. “Παίρνω πάντα αυτό που θέλω”, αφηγείται ότι της είπε μία από τις μητέρες των θυμάτων. Και η αλήθεια είναι πως αυτό ακριβώς έγινε μέχρι τον θάνατό του. Έπαιρνε αυτό που ήθελα και δεν κατάφερε κανείς να τον σταματήσει.
Αν στον θεατή δεν μένει καμία αμφιβολία για την ενοχή του Jackson δεν συμβαίνει το ίδιο και για τις μητέρες των παιδιών. Προσωπικά, με απασχόλησε πολύ σε ποιον βαθμό φέρουν κι αυτές ευθύνη γι αυτό που συνέβη στους γιους τους. Δεν πιστεύω ότι άφησαν συνειδητά τα παιδιά τους στα χέρια ενός παιδεραστή. Δεν ξέρω όμως αν η αποτυχία τους να τα προστατέψουν οφείλεται αποκλειστικά στην αφέλεια τους, όπως οι ίδιες το παρουσιάζουν. Τι είδους γονέας αφήνει στα χέρια ενός άγνωστου ενήλικα άντρα τον ανήλικο γιο της; Προς υπεράσπισή τους βέβαια, ο Jackson δεν ήταν ακριβώς άγνωστος. Το προνόμιο της διασημότητας τον έκανε ένα οικείο πρόσωπο σχεδόν παγκοσμίως. Και ο ίδιος δούλεψε πολύ στο να κερδίσει τη θέση τους μέσα στις οικογένειες των παιδιών που εκμεταλλευόταν σεξουαλικά. Πέρα από τα δώρα και τις χρηματικές ανταμοιβές οι οικογένειες αυτές απολάμβαναν το προνόμιο να θεωρούνται φίλοι του διασημότερου ίσως ανθρώπου στον κόσμο καθώς ο ίδιος καλλιέργησε μια προσωπική σχέση με αποτέλεσμα να τον θεωρούν σχεδόν δικό τους παιδί. Ίσως λοιπόν να μην έκλεισαν τα μάτια μπροστά στις αποδείξεις αλλά αν μη τι άλλο δε ήθελαν να ξεβολευτούν από τη θέση τους αμφισβητώντας ολόκληρη την φύση της σχέσης του Michael Jackson με τα παιδιά. Απέτυχαν ως μητέρες αλλά αυτό δεν τις κάνει απαραίτητα κακούς ανθρώπους. Οι γιοί τους πάντως δηλώνουν πως δυσκολεύονται ακόμα να τις συγχωρέσουν.
Υπό το φως των νέων αυτών αποκαλύψεων οι οποίες παρουσιάζονται με έναν τρόπο που έχει πολλά να πει για την φύση της παιδικής αποπλάνησης πέραν του ίδιου του Jackson, οι υποστηρικτές του που επιμένουν ότι όλα είναι μια καλοστημένη πλάνη γίνεται φανερό ότι έχουν κι αυτοί ευθύνη στην συγκάλυψη. Χωρίς την άνευ όρων αγάπη του κοινού ο Jackson πιθανότατα δε θα ήταν σε θέση να κάνει αυτά που έκανε ούτε να την βγάζει λάδι κάθε φορά που κάποιος τον έσερνε στα δικαστήρια -συχνά με τις μαρτυρίες των θυμάτων του υπέρ του. Η διασημότητα λειτούργησε στην περίπτωση του και στην περίπτωση εκατοντάδων άλλων διάσημων, ισχυρών και αγαπητών στον κόσμο αντρών ως ασπίδα προστασίας. Θα πρέπει να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε το χρήμα και την φήμη τέτοιων αντρών ως υπερασπιστική γραμμή και να αρχίσουμε να βλέπουμε τον τρόπο με τον οποία λειτουργούν ακριβώς ως όπλα που τους βάζουν σε θέση ισχύος προς τα θύματά τους. Είναι άλλωστε ακριβώς αυτή η θέση ισχύος που στην πατριαρχία οδηγεί στα σεξουαλικά εγκλήματα. Ίσως στην εποχή του #MeToo αυτό να αρχίσει να αλλάζει.
