Η Επίτροπος Διοίκησης, Ελίζα Σαββίδου, με την τοποθέτησή της υπενθυμίζει στην κυβέρνηση και στη Βουλή αυτή την εκκρεμότητα, η οποία θα ρυθμίζει και τις εκτός γάμου σχέσεις ετερόφυλων ζευγαριών.
Όπως τονίζει και στη συνέντευξή της, η νομική αναγνώριση προσώπων του ιδίου ή διαφορετικού φύλου θα διασφαλίζει τα μέλη μιας τέτοιας οικογένειας και βεβαίως ανταποκρίνεται στη βαθμιαία αλλαγή που συντελείται στην κυπριακή κοινωνία αναφορικά με τις αντιλήψεις για τον γάμο. Όπως αναφέρεται στη νέα έκθεση, η νομική παραγνώριση μιας κοινωνικής πραγματικότητας αναπαράγει αρνητικά στερεότυπα και προκαταλήψεις έναντι των προσώπων αυτών.
Η παρέμβαση της κ. Σαββίδου αντικατοπτρίζει τα όσα συμβαίνουν στην κοινωνία. Τα τελευταία δυόμισι χρόνια, από τότε δηλαδή που άρχισε τη λειτουργία της η οργάνωση Αccept – ΛΟΑΤ Κύπρου, προκαλώντας τον δημόσιο διάλογο στα θέματα ομοφυλοφιλίας με στόχο τη διαμόρφωση μιας κοινωνίας απαλλαγμένης από διακρίσεις στη βάση σεξουαλικού προσανατολισμού, ψηλαφίζοντας κανείς τα δρώμενα στην κυπριακή κοινωνία διαπιστώνει ότι ολοένα και περισσότερα άτομα εκφράζουν τον ομοφυλοφιλικό τους σεξουαλικό προσανατολισμό και ολοένα και περισσότεροι γίνονται αποδεκτοί. Αυτό διαπιστώνει και η ίδια η Accept, μέσω του εκπροσώπου της, Γιώργη Ρεγγίνου.
Ο υπουργός Εσωτερικών, Νεοκλής Συλικιώτης, σε δήλωσή του στην «Κ» ανέφερε ότι δόθηκαν ήδη εντολές στους τεχνοκράτες του Υπουργείου του να προβούν στις αναγκαίες τροποποιήσεις στη νομοθεσία περί γάμου, στην οποία θα συμπεριληφθεί και η πρόνοια για το σύμφωνο συμβίωσης. Μία τροποποίηση η οποία θα καλύπτει τόσο τα ομόφυλα όσο και τα ετερόφυλα ζευγάρια.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Βουλής, Γιαννάκης Ομήρου, μας δήλωσε πως ασφαλώς και επιβάλλεται ο εκσυγχρονισμός, με γνώμονα πάντα τις αντιλήψεις της κοινωνίας. «Δεν πρέπει να λειτουργούμε ισοπεδωτικά και να γίνονται άκαιρες ή πρόωρες κινήσεις που να συναντούν τη δυσφορία των πολιτών. Θυμηθείτε για παράδειγμα την κατάργηση των εκκλησιαστικών δικαστηρίων και την υιοθέτηση των διαζυγίων. Υπήρξε μια ωριμότητα σε εκείνο το ζήτημα. Άρα είναι θέμα ωρίμασης μέσα στην κοινωνία και αυτού του ζητήματος και άλλων θεσμών που ενδεχομένως να ισχύουν σε μερικές ευρωπαϊκές χώρες –διότι δεν είναι αναγκαστικό κεκτημένο–, από αυτά δηλαδή που υποχρεούται η Κυπριακή Δημοκρατία να εισαγάγει», επεσήμανε.
Η νομοθεσία διαμορφώνει συνειδήσεις
Δύο παράπονα από ομόφυλα ζευγάρια ενώπιον της Επιτρόπου Διοικήσεως
– Κυρία Σαββίδου, ποιος πιστεύετε είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο ακόμη δεν κατοχυρώθηκε το δικαίωμα των ομόφυλων ζευγαριών να συνάπτουν σύμφωνο συμβίωσης;
– Πιστεύω ότι οφείλεται κυρίως στην προσήλωση της κυπριακής κοινωνίας στην παραδοσιακή μορφή του γάμου και της οικογένειας αλλά και στον φόβο που βασίζεται κυρίως σε άγνοια και σε αρνητικά στερεότυπα. Φαίνεται να θεωρείται ότι η εισαγωγή αυτής της νομοθετικής ρύθμισης θα θέσει σε κίνδυνο τον θεσμό του γάμου.
– Μα ο γάμος περνά κρίση… Πιστεύετε ότι η βασική ανάγκη για την οποία πρέπει να κατοχυρωθεί το σύμφωνο συμβίωσης είναι η ρύθμιση των περιουσιακών σε περίπτωση μακροχρόνιων σχέσεων;
– Η λήψη κοινωνικών παροχών, η ρύθμιση των περιουσιακών και κληρονομικών σχέσεων και η διασφάλιση των παιδιών που προκύπτουν από τις συμβιώσεις αυτές είναι μόνο λίγοι από τους λόγους για την κατοχύρωση του συμφώνου. Το σημαντικότερο είναι ότι η καθιέρωση ενός τέτοιου συμφώνου θα δώσει την ευκαιρία σε πολλά άτομα, που για οποιουσδήποτε λόγους δεν επιθυμούν να συνάψουν γάμο, να προσδώσουν μονιμότερες και έννομες συνέπειες στη συμβίωσή τους, οι οποίες θα προκύπτουν από την ελεύθερή τους βούληση.
– Κάποιοι ενδεχομένως πιστεύουν ότι η κοινωνία δεν είναι έτοιμη να δεχτεί τη συμβίωση ομόφυλων ζευγαριών. Αυτό αποτελεί λόγο για τη μη υιοθέτησή του;
– Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αποτελέσει δικαιολογία αυτός ο ισχυρισμός. Εξάλλου, η εμπειρία έχει δείξει ότι η κοινή γνώμη είναι θετικότερη στις χώρες που έχουν προβεί στη θεσμοθέτηση της συμβίωσης των ομόφυλων ζευγαριών. Ας μην ξεχνάμε ότι η νομοθεσία διαπλάθει και διαμορφώνει συνειδήσεις και συνεπώς μπορεί να συνδράμει στην κατάρριψη των αρνητικών στερεοτύπων και των προκαταλήψεων.
– Πόσα παράπονα τέθηκαν ενώπιόν σας μέχρι στιγμής λόγω της μη νομικής αναγνώρισης των σχέσεων ομόφυλων ζευγαριών;
– Στα πλαίσια της αρχής της ελεύθερης διακίνησης και εγκατάστασης των Ευρωπαίων πολιτών έχουν υποβληθεί δύο σχετικά παράπονα. Στη συνέχεια ακολούθησε η υποβολή τριών παραπόνων για την απουσία νομοθετικής ρύθμισης των συμβιωτικών σχέσεων ανάμεσα σε άτομα του ιδίου φύλου.
– Η άρνηση του κράτους να αναγνωρίσει δικαιώματα σε ομόφυλα ζευγάρια συνιστά διάκριση λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού, σύμφωνα με το ΕΔΑΔ. Μπορεί σήμερα ένα ομόφυλο ζευγάρι να καταγγείλει την Κύπρο στο ΕΔΑΔ;
– Το ΕΔΑΔ, μέσα από τη νομολογία του, έχει θέσει ένα μίνιμουμ προστασίας των δικαιωμάτων των ομοφυλόφιλων ατόμων, καταδικάζοντας εθνικές πρακτικές που οδηγούν σε διακρίσεις και ανισότητες εις βάρος των ατόμων αυτών. Ωστόσο, το Δικαστήριο δεν υποχρεώνει τα κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης να προβούν σε υιοθέτηση του συμφώνου συμβίωσης ή του γάμου ανάμεσα στα άτομα του ιδίου φύλου. Στα πλαίσια αυτά, ένα ομόφυλο ζευγάρι δεν μπορεί να καταγγείλει την Κύπρο στο ΕΔΑΔ για την απουσία νομοθετικής ρύθμισης, μπορεί όμως να προσφύγει στο Δικαστήριο στην περίπτωση που κάποιο από τα δικαιώματα που προβλέπονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) δεν ασκείται ακώλυτα.
– Είναι έτοιμη η κυπριακή κοινωνία να αποδεχτεί την υιοθέτηση παιδιών από ομόφυλα ζευγάρια;
– Πιστεύω πως είναι πρώιμη μια τέτοια συζήτηση γιατί πλέον η τεκνοποιία έχει αποσυνδεθεί από την έννοια του γάμου και της συμβίωσης. Είναι σημαντικό να προχωρούμε με μικρά αλλά σταθερά βήματα και να εστιάζουμε σε ένα ζήτημα κάθε φορά. Σε κάθε περίπτωση, δεν θεωρώ ότι η συζήτηση για το σύμφωνο συμβίωσης πρέπει να συνδέεται με την υιοθεσία παιδιών, καθώς το δεύτερο αυτό ζήτημα θα κριθεί, όποτε κριθεί, με γνώμονα το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού.
– Είχατε κάποια αντίδραση από την υποβολή της έκθεσής σας στον υπουργό Εσωτερικών και στον πρόεδρο της Βουλής; Τι αναμένετε; Τροποποίηση νομοθεσιών;
– Ακόμα δεν έχουμε ανταπόκριση. Ωστόσο, μετά την υποβολή της προηγούμενής μου έκθεσης αναφορικά με τη νομική κατοχύρωση των σχέσεων των ομόφυλων ζευγαριών, το Υπουργείο εκδήλωσε τη διάθεσή του να ερευνήσει το ενδεχόμενο θεσμοθέτησης των συμβιωτικών σχέσεων, καλώντας τα άλλα υπουργεία και υπηρεσίες να διαβιβάσουν τις απόψεις τους. Αντίστοιχη θετική διάθεση εκδηλώθηκε και από βουλευτές, μετά την υποβολή της έκθεσής μου, για τη λήψη σύνταξης χηρείας στις περιπτώσεις μακρόχρονης και σταθερής ελεύθερης συμβίωσης, καθώς το θέμα συζητήθηκε στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εργασίας.
Ομόφυλα ζευγάρια από την Κύπρο τέλεσαν γάμο στο εξωτερικό
«Η αναγνώριση της σχέσης ομόφυλων ζευγαριών από την πολιτεία, έστω κι αν δεν είναι η κυπριακή πολιτεία, προσδίδει στη σχέση τους σταθερότητα και μια νομιμότητα»
Η έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως ανακινεί λοιπόν το θέμα της κατοχύρωσης του συμφώνου συμβίωσης μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών και η Accept ετοιμάζεται για κινητοποιήσεις προς όλες τις κατευθύνσεις. Εκπρόσωπος της οργάνωσης, ο Γιώργης Ρεγγίνος, ανέφερε στην «Κ» ότι η Accept – ΛΟΑΤ Κύπρου τονίζει ότι ειδικά η Βουλή και το Υπουργείο Εσωτερικών πρέπει να λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη την έκθεση αυτή.
Η μέχρι σήμερα άρνηση του κράτους να ρυθμίσει αυτό το θέμα, όπως επεσήμανε, συνιστά διάκριση, σύμφωνα με πολλές αποφάσεις του ΕΔΑΔ, καθώς στην Κύπρο σήμερα η χωρίς γάμο συμβίωση, ακόμα και μακρόχρονη και σταθερή, δεν συνεπάγεται δικαιώματα ούτε ρυθμίζει περιουσιακές ή άλλες σχέσεις μεταξύ των συντρόφων. «Η ρύθμιση αυτή αποτελεί ανταπόκριση σε μία εξελισσόμενη κοινωνική πραγματικότητα και σε πραγματικές ανάγκες ατόμων που είναι ισότιμα μέλη της κοινωνίας μας. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται και ενισχύεται τόσο από τις αντίστοιχες νομοθετικές πρόνοιες πολλών ευρωπαϊκών χωρών, όσο και από τις επιταγές του ευρωπαϊκού και διεθνούς δικαίου για εξάλειψη κάθε μορφής διάκρισης».
Στόχος της Accept, όπως ανέφερε ο κ. Ρεγγίνος, δεν είναι να έρθει σε νομική ή άλλη αντιπαράθεση με την πολιτεία. «Πιστεύουμε στον διάλογο, στην κατάθεση επιχειρημάτων και στην αλληλοκατανόηση, ως τρόπους επίλυσης προβλημάτων. Μια καταγγελία της Κύπρου στο ΕΔΑΔ, όχι μόνο θα μας εκθέσει ως κράτος, αλλά θα καθυστερήσει και πολύ τα επειγόντως αναγκαία δικαιώματα όλων των πολιτών. Φυσικά, αν η πολιτεία δεν συνεργαστεί, δεν θα φεισθούμε προσπαθειών να κατοχυρώσουμε αυτά τα δικαιώματα, αφού όμως πρώτα εξαντλήσουμε όλα τα δημοκρατικά μέσα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε».
Επικαλούμενος μελέτες που έγιναν σε χώρες με νομικές ρυθμίσεις για τα ομόφυλα ζευγάρια, υποστήριξε ότι αυτές δείχνουν ξεκάθαρα πιο υγιή εικόνα, τόσο των ζευγαριών αυτών, όσο και γενικότερα της κοινωνίας.
«Οι κοινωνικές παροχές που θα απορρέουν από το σύμφωνο, ενώ είναι πολύ σημαντικές για τους λήπτες, είναι το λιγότερο επωφελές απότοκο, καθώς θα έπρεπε να διασφαλίζονται ήδη από την πολιτεία. Μια πολιτεία που, για πολλούς ανθρώπους, εξακολουθεί να κάνει αρνητικές διακρίσεις σε ορισμένα μέλη της».
Ερωτηθείς εάν υπάρχουν ομόφυλα ζευγάρια στην Κύπρο που αποφάσισαν να τελέσουν γάμο σε άλλες χώρες, όπου αυτό είναι επιτρεπτό, απάντησε θετικά, σημειώνοντας ότι «η δημιουργία οικογένειας αποτελεί, για πολλούς ανθρώπους, την ολοκλήρωση μιας σοβαρής συναισθηματικής σχέσης. Ο άνθρωπος, ως κοινωνικό ον, συχνά έχει την ανάγκη να μοιράζεται στιγμές, ακόμα και μια ζωή ολόκληρη, με έναν άλλο άνθρωπο. Αυτή η ανάγκη είναι που οδηγεί αρκετά ομόφυλα ζευγάρια να τελέσουν τον γάμο τους εκτός Κύπρου. Η αναγνώριση της σχέσης τους από την πολιτεία, έστω κι αν δεν είναι η κυπριακή πολιτεία, δίνει στα ζευγάρια αυτά και στη σχέση τους μια σταθερότητα, μια νομιμότητα, μια σοβαρότητα. Στοιχεία που είναι πολύ αναγκαία για την ομαλή διεξαγωγή της καθημερινότητας αλλά και την αίσθηση οικογένειας στα ζευγάρια αυτά», κατέληξε.
πηγή: www.kathimerini.com.cy
