Πέτρος Αλεξανδρής
Έκθεση της κορυφαίας οργάνωση LGBTI στην Ευρώπη, της ILGA-Europe, διαπιστώνει ότι εν μέσω αύξησης της ρητορικής κατά των ΛΟΑΤΙ, που τροφοδοτεί ένα κύμα εγκλημάτων μίσους σε κάθε χώρα της Ευρώπης, υπάρχει μια αυξανόμενη θεσμική αποφασιστικότητα για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων, του μίσους και του αποκλεισμού.
Δημοσιεύτηκε σήμερα, 15 Φεβρουαρίου 2022, η Ετήσια Ανασκόπηση της ILGA-Europe για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των LGBTI ατόμων στην Ευρώπη και την Κεντρική Ασία. Στην εν λόγω έκθεση διαπιστώνεται ότι ενώ το 2021 υπήρξε μια εκπληκτική άνοδος της ρητορικής κατά των LGBTI από πολιτικούς και άλλους ηγέτες, τροφοδοτώντας κύμα βίας, με εγκλήματα μίσους κατά των LGBTI να αναφέρονται σε κάθε χώρα. Η απάντηση σε αυτό ήταν μια ομόθυμη αποφασιστικότητα σε πολλές χώρες, και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για την αντιμετώπιση του μίσους και του αποκλεισμού, που υφίστανται τα LGBTI άτομα.
Οι πολιτικοί σε χώρες σε όλη την Ευρώπη, όχι μόνο στη συνήθως αναφερόμενη Ουγγαρία και Πολωνία, συνέχισαν να δαιμονοποιούν τα ΛΟΑΤΙ άτομα τον περασμένο χρόνο, οδηγώντας σε έντονη αύξηση των επιθέσεων, στο κάψιμο σημαιών με το ουράνιο τόξο και στη στόχευση κυρίως νέων ΛΟΑΤΙ.
Ένα ιδιαίτερα δυσάρεστο γεγονός της χρονιάς που πέρασε, σημειώθηκε στις 15 Ιουνίου, με την εισαγωγή νομοθεσίας από την Ουγγαρία που απαγόρευσε την «απεικόνιση και την προώθηση ταυτότητας φύλου διαφορετικής από το φύλο κατά τη γέννηση, την αλλαγή φύλου και την ομοφυλοφιλία» για άτομα κάτω των 18 ετών.
Η αναφερόμενη βία κατά των LGBTI ατόμων σε αυτό το πλαίσιο ήταν το 2021 διαδεδομένη σε όλη την Ευρώπη. Η Γερμανία, για παράδειγμα, είχε αύξηση 39% στα εγκλήματα μίσους κατά των LGBTI, ενώ μια νέα εφαρμογή στη Γαλλία, όπου οι χρήστες μπορούν να αναφέρουν εγκλήματα μίσους κατά των LGBTI, συγκέντρωσε αναφορές για 3.896 περιστατικά τον πρώτο χρόνο της. Κατά το δεύτερο έτος της πανδημίας COVID-19, η ενδοοικογενειακή βία κατά των μελών της οικογένειας LGBTI συνέχισε να λαμβάνει χώρα ευρέως. Υπήρξαν δολοφονίες, επιθέσεις, διορθωτικοί βιασμοί και αστυνομική βία κατά των LGBTI. Σε πολλές χώρες όπου σημειώθηκε αστυνομική βία, η αστυνομία δεν λογοδοτούσε.
Η ρητορική κατά των έμφυλων ταυτοτήτων και κατά των τρανς έχει παραμείνει ευρέως διαδεδομένη, συχνά στοχεύοντας τη νεολαία. Η αφήγηση για τα τρανς δικαιώματα κατά των δικαιωμάτων των γυναικών συνεχίστηκε, επίσης, με γοργούς ρυθμούς φέτος, και σε αυτό το πλαίσιο υπήρξε στασιμότητα στη μεταρρύθμιση της νομικής αναγνώρισης ταυτότητας φύλου (LGR) σε πολλές χώρες.
Σύμφωνα με την Εκτελεστική Διευθύντρια της ILGA-Europe, Evelyne Paradis: “Η εξάπλωση της ρητορικής κατά των LGBTI που περιγράφεται σε αυτήν την έκθεση έχει πολύ και πραγματικό αρνητικό αντίκτυπο στις ζωές των ανθρώπων. Από χώρα σε χώρα, βλέπουμε πώς επηρεάζει αρνητικά την ψυχική τους κατάσταση, την υγεία και το αίσθημα ασφάλειάς τους, την πρόσβασή τους στην εργασία και τη συνολική τους ικανότητα να προοδεύουν. Αυτή τη στιγμή, είναι σημαντικό να υπενθυμίσουμε στους πολιτικούς, τα μέσα ενημέρωσης, τους ακαδημαϊκούς – και δυστυχώς ακόμη και ορισμένους παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών – ότι πραγματικά διακυβεύονται ζωές σε κάθε χώρα, λόγω της αντιμετώπισης των LGBTI ανθρώπων ως “αποδιοπομπαίου τράγου”».
Στον αντίποδα, τα εθνικά ιδρύματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων (NHRIs) και τα δικαστήρια σε πολλές χώρες έχουν αρχίσει να ενισχύουν το έργο τους για την προστασία των δικαιωμάτων των LGBTI ατόμων. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε αρκετές θετικές αποφάσεις φέτος, σχετικά με τα εγκλήματα μίσους, την ελευθερία του συνέρχεσθαι, την νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου και τα οικογενειακά δικαιώματα.
Η μακράν ισχυρότερη δέσμευση για τα ανθρώπινα δικαιώματα των LGBTI σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης ήρθε όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άνοιξε τον Ιούλιο τις διαδικασίες κυρώσεων για την παραβίαση αυτών των δικαιωμάτων τόσο κατά της Ουγγαρίας όσο και της Πολωνίας. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε ψήφισμα του για τα δικαιώματα των LGBTIQ στην ΕΕ, υποστηρίζοντας σθεναρά τον στόχο της Κομισιόν να προτείνει νομοθεσία σε διάφορους τομείς προστασίας των δικαιωμάτων LGBTI και καταδικάζοντας τις περιπτώσεις όπου τα κράτη μέλη δεν σέβονται τη νομοθεσία της ΕΕ όσον αφορά τα δικαιώματα LGBTI.
Η Katrin Hugendubel, Νομική Διευθύντρια στην ILGA-Europe, δήλωσε: «Αυτή η έκθεση αποτυπώνει μια απαράμιλλη χρονιά στην Ευρώπη: Με περιφερειακά και εθνικά ιδρύματα και δικαστήρια να αναλαμβάνουν τις υποχρεώσεις τους απέναντι στα ανθρώπινα δικαιώματα των LGBTI ατόμων, εν μέσω της πλέον ξεκάθαρης κλιμάκωσης της εργαλειοποίησης του μίσους κατά των LGBTI ατόμων για πολιτικό όφελος και για διευρυμένη εξουσία. Η επέκταση της ρητορικής μίσους για οποιαδήποτε μειονότητα ως μέσο για την απόσπαση πολιτικού κέρδους, πρέπει να αντιμετωπιστεί και να σταματήσει με διεθνική αποφασιστικότητα σε όλη την περιοχή της Ευρώπη και της Κεντρικής Ασίας».
Είναι επίσης σαφές από αυτήν την έκθεση ότι η ρητορική και η νομοθεσία κατά των LGBTI που υποστηρίζονται από το κράτος δεν συμβαδίζουν με την κοινή γνώμη. Η υποστήριξη για τα LGBTI άτομα δεν ήταν ποτέ ισχυρότερη στην Ουγγαρία. Για παράδειγμα, μια αντιπροσωπευτική δημοσκόπηση που ανατέθηκε από τη Διεθνή Αμνηστία Ουγγαρίας και την Háttér Society και διεξήχθη από το πρακτορείο δημοσκοπήσεων Medián μεταξύ 13 και 19 Ιουλίου 2021, διαπίστωσε ότι το 73% των Ούγγρων απορρίπτει τον ψευδή ισχυρισμό της κυβέρνησης ότι γκέι και λεσβίες κακοποιούν ή βλάπτουν παιδιά. Η σαφής πλειοψηφία της ουγγρικής κοινωνίας (74,5%) πιστεύει ότι τα τρανς άτομα θα πρέπει να μπορούν να αλλάξουν το φύλο και το όνομά τους στο επίσημο έγγραφό τους, ενώ το 59% υποστηρίζει τους γάμους ομοφύλων.
Σε άλλες χώρες: Το 60% των Σέρβων πιστεύει ότι τα τρανς άτομα πρέπει να προστατεύονται από τις διακρίσεις. Το 68% των Ρουμάνων πιστεύει ότι όλες οι οικογένειες, συμπεριλαμβανομένων των οικογενειών του ουράνιου τόξου, θα πρέπει να προστατεύονται, ενώ το 40% των Βουλγάρων θα υποστήριζε ένα κόμμα που είναι υπέρ των LGBTI.
Σύμφωνα με τη Soudeh Rad, συμπρόεδρο του συμβουλίου ILGA-Europe: «Ενώ αυτοί οι αριθμοί και τα αποτελέσματα παρόμοιων δημοσκοπήσεων είναι ελπιδοφόρα ως συγκινητικά παραδείγματα της δύναμης και του αντίκτυπου του έργου που επιτελείται από την κοινωνία των πολιτών και το κίνημα LGBTI σε παγκόσμιο, περιφερειακό και σε τοπικό επίπεδο, δεν πρέπει να ξεχνάμε τους αγώνες των ακτιβιστών σε όλη την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία για τη δημιουργία ενός κόσμου όπου ο καθένας μπορεί να απολαμβάνει το ανθρώπινο δικαίωμά του να είναι πλήρως ο εαυτός του».
