Lovers in Action

Με αφορμή το Athens Pride, η Άννα Μπότσογλου γράφει για την Αφρική, σε μερικές χώρες της οποίας οι γκέι θεωρούνται χειρότεροι από σκύλους ή γουρούνια…

Της Άννας Μπότσογλου, απ’ την Action Aid. (Φωτο: Srikanth Kolari/ActionAid)

Φέτος για πρώτη φορά η ActionAid Ελλάς θα συμμετάσχει στο Athens Pride, τη μεγάλη γιορτή που γίνεται με την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων για τα δικαιώματα των gay με το σύνθημα Lovers in Action.

Κοιτώντας τα στοιχεία που συνέλεξα από τη δουλειά της ActionAid στις αναπτυσσόμενες χώρες για το θέμα, μια πολύ δύσκολη εικόνα φαίνεται να αποκαλύπτεται. Οι λεσβίες, οι ομοφυλόφιλοι, οι αμφί και οι τρανς συχνά ωθούνται σε βαθύτερη φτώχεια από αυτή που βρίσκονται διότι περιθωριοποιούνται από τις κοινωνίες τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ότι εξαιτίας των διακρίσεων σταματούν την εκπαίδευσή τους νωρίς, δεν μπορούν να βρουν δουλειά, δεν μπορούν να βρουν στέγη και αντιμετωπίζονται αρνητικά ακόμα και από το ιατρικό προσωπικό.

Στην Αφρική, τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. Σε 38 χώρες, η ομοφυλοφιλία απαγορεύεται δια νόμου και σε 13 είτε επιτρέπεται είτε έχει δεν υπάρχει σχετικός νόμος. Στη Μαυριτανία, το Σουδάν, τη Σομάλιλαντ και τη Βόρεια Νιγηρία η ποινή είναι θάνατος. Σε άλλες χώρες είναι πολλά χρόνια φυλακή, ισόβια, καταναγκαστικά έργα…

Η μια και μοναδική εξαίρεση είναι η Νότιος Αφρική, που είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο που απαγορεύει τις διακρίσεις εξαιτίας του σεξουαλικού προσανατολισμού στο Σύνταγμά της. Είναι, επίσης, και η μοναδική στην Αφρική που επιτρέπει το γάμο ομοφυλοφίλων. Παρόλα αυτά, πολλοί ομοφυλόφιλοι υφίστανται διακρίσεις, ιδίως στην επαρχία.

Στη Νότιο Αφρική, όλες οι γυναίκες κινδυνεύουν. Υπολογίζεται ότι 500.000 βιασμοί, εκατοντάδες φόνοι και ανυπολόγιστοι ξυλοδαρμοί λαμβάνουν χώρα κάθε χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι περίπου οι μισές γυναίκες στη χώρα θα βιαστούν στη ζωή τους. Και για κάθε 25 άνδρες που φτάνουν να δικαστούν για βιασμό οι 24 θα αθωωθούν.

Μέρος αυτής της βίας και καταπίεσης είναι οι «διορθωτικοί» βιασμοί που υφίστανται λεσβίες γυναίκες ώστε να γίνουν «φυσιολογικές». Οι βιασμοί αυτοί πολλές φορές δεν καταγγέλλονται. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά μια γυναίκα

«όταν μια λεσβία βιάζεται, η οικογένειά της και οι άνθρωποι στο δρόμο λένε ότι της άξιζε και ότι ο βιαστής της της έδειξε πώς να είναι γυναίκα. Είναι πιο εύκολο να μην μιλάς». 

Στην Ουγκάντα, μετά την κατάθεση του νομοσχεδίου το 2009 που όριζε ως ποινή για επαναλαμβανόμενες ομοφυλοφιλικές πράξεις το θάνατο, οι εφημερίδες άρχισαν να γράφουν ποιοι είναι ομοφυλόφιλοι με αποτέλεσμα να τους θέτουν σε κίνδυνο.

Το Μάιο 2010, ένας δικαστής στο Μαλάουι καταδίκασε ένα ομοφυλόφιλο ζευγάρι σε 14 χρόνια καταναγκαστικά έργα επειδή αρραβωνιάστηκαν.

Τον ίδιο μήνα, ο Πρόεδρος της Ζιμπάμπουε που έχει χαρακτηρίσει τους ομοφυλόφιλους ως χειρότερους από σκύλους ή γουρούνια, απέρριψε οποιαδήποτε πιθανή αλλαγή στο νόμο που απαγορεύει τις διακρίσεις που γίνονται εξαιτίας του σεξουαλικού προσανατολισμού.

Ακόμα και σε χώρες με πιο φιλική νομοθεσία, όπως η Ινδία, οι τρανς για παράδειγμα αντιμετωπίζουν καθημερινά προβλήματα καθώς συχνά αναγκάζονται να φύγουν από την οικογένειά τους σε πολύ μικρή ηλικία και τα μόνα επαγγέλματα που μπορούν να ασκήσουν είναι η πορνεία και η επαιτεία. Τα σχολεία δεν τους δέχονται, το ίδιο και πολλοί εργοδότες ενώ μέχρι και εισιτήριο στα μέσα μεταφοράς δυσκολεύονται να βγάλουν.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Noori που έχασε τη μητέρα και τον αδερφό της όταν ήταν πολύ μικρή. Ο πατέρας της ξαναπαντρεύτηκε και όταν η Noori ήταν 13 κατάλαβε ότι ένιωθε όλο και περισσότερο γυναίκα. Η συμπεριφορά της δεν άρεσε στην μητριά της που άρχισε να την κακομεταχειρίζεται. Το αποτέλεσμα ήταν, η Noori να φύγει από το σπίτι στα 13.

Στο σιδηροδρομικό σταθμό του Chennai βρήκε μια ηλικιωμένη τρανς και κατάλαβε ότι εκείνη θα ήταν η μόνη που θα μπορούσε να τη βοηθήσει. Έτσι η Noori άρχισε να ντύνεται με γυναικεία ρούχα και έπιασε δουλειά ως υπηρέτρια σε ένα σπίτι που τη δέχτηκε.

Όταν ήταν 17 ετών, την βρήκαν συγγενείς της και την εξανάγκασαν να φορέσει ξανά ανδρικά ρούχα για να πάει να δει τον πατέρα της που πέθαινε. Στο σπίτι των γονιών της, η μητριά της και τα αδέρφια της την ανάγκασαν να λογοδοθεί με ένα κορίτσι που διάλεξαν ώστε να πάρουν τα χρήματα της προίκας.

Το πρωί του γάμου της, η Noori έφυγε για τη Μουμπάι και άρχισε να δουλεύει ως πόρνη όπου κόλλησε HIV. Κατάφερε να μαζέψει χρήματα για να εγχειριστεί. Μετά την εγχείριση αλλαγής φύλου, παντρεύτηκε με έναν στρατιωτικό με τον οποίο υιοθέτησε πολλά παιδιά. Το 2001, ξεκίνησε την τοπική οργάνωση SIP Memorial Trust που βοηθάει τους τρανς και τους οροθετικούς. Το 2003, άνοιξε ορφανοτροφείο που σήμερα φιλοξενεί 41 παιδιά.

Η ActionAid δεν κάνει διακρίσεις όταν συνεργάζεται με τους φτωχούς κατοίκους των αναπτυσσόμενων χωρών για να καταπολεμήσει τη φτώχεια. Στη Νότιο Αφρική κάνει συστηματική δουλειά ώστε να μειωθεί η βία κατά των γυναικών και έκανε εκστρατεία ώστε η κυβέρνηση της Νοτίου Αφρικής να εφαρμόζει τους νόμους της προστατεύοντας τους gay και αποδίδοντας δικαιοσύνη. Στην Ινδία, δουλεύει μαζί με τρανς ακτιβιστές για να υπερασπιστεί τα δικαιώματά τους και έφτιαξε την πρώτη τηλεφωνική γραμμή βοήθειας για λεσβίες.

Πηγή: LIFO