Ανδρομάχη Κουτσουλέντη
Μετά τις πρόσφατες διαδηλώσεις για τις αμβλώσεις, από τις μεγαλύτερες που έχουν λάβει μέρος στην Πολωνία, και αφού το νομοσχέδιο πάγωσε, δίνοντας μια ανάσα στον γυναικείο και μη, πληθυσμό της χώρας, η Πολωνική κυβέρνηση ανακοίνωσε πρόσφατα τη σχεδόν καθολική απαγόρευση των αμβλώσεων. Εξαιρέσεις θα πραγματοποιούνται μόνο σε περιπτώσεις βιασμών, ή σε περιπτώσεις όπου η ζωή της μητέρας βρίσκεται σε κίνδυνο.
Υπήρξαν πολλές κριτικές και διαφωνίες ακόμα κι ανάμεσα στους συντηρητικούς, καθώς στον νόμο δεν περιλαμβάνονται ούτε οι αμβλώσεις λόγω προβλημάτων υγείας του εμβρύου. Ο νομοθέτης, Bartlomiej Wroblewski, δήλωσε ότι δεν μπορεί να χάνεται μια ζωή λόγω αναπηρίας ή φτώχειας.
Η αντίδραση ήταν άμεση. Οι φεμινιστικές οργανώσεις της Πολωνίας προγραμμάτισαν από την πρώτη στιγμή, διαδηλώσεις στην πρωτεύουσα της χώρας, αλλά και σε διάφορες άλλες μικρότερες πόλεις. Η επιλογή της κυβέρνησης να περάσει το νομοσχέδιο για τις αμβλώσεις εν μέσω πανδημίας δεν είναι καθόλου τυχαία. Σε όλο τον κόσμο οι δημόσιες συναθροίσεις έχουν περιοριστεί λόγω μέτρων υγειονομικού περιοχομένου. Ο φόβος του κόσμου είναι πιο έντονος, αν και όπως είδαμε μένει στην άκρη σε περιπτώσεις που η συγκέντρωση με άλλα άτομα είναι απαραίτητη.
Όμως, αυτό δεν ελάττωσε τις έντονες αντιδράσεις που ξέσπασαν στην Πολωνία πριν λίγο καιρό, και δε θα τις ελαττώσει ούτε τώρα. Έχουμε δει τα κινήματα να νικάνε και να αναιρούν πολιτικές αποφάσεις μέσω των αγώνων τους πολλές φορές. Έχω την ελπίδα ότι αυτή είναι μια τέτοια περίπτωση. Οι θηλυκότητες στην Πολωνία, που δεν επιθυμούν να εξουσιάζονται τα σώματα τους, και να λαμβάνονται αποφάσεις για αυτά και τις ζωές που κουβαλάνε, φωνάζουν.
Και οι φωνές τους ακούγονται ως εδώ.
Δικαίωμα στην έκτωση σημαίνει αυτοδιάθεση του σώματος σου. Το να αποφασίζεις εσύ, πως θα το διαθέσεις και με τον τρόπο που εσύ επιθυμείς. Είναι ένα δικαίωμα που αφορά όλες τις θηλυκότητες, αλλά στο τέλος καταλήγουν να είναι αυτές που δεν έχουν λόγο πάνω σε αυτό. Σις στρέιτ άνδρες, που απαρτίζουν το μεγαλύτερο μέρος της Πολωνικής κυβέρνησης, αποφάσιζουν για το αν μπορούν οι γυναίκες να προχωρήσουν νόμιμα σε μια άμβλωση.
Άπλετη εξουσία και βία πάνω σε εκατομμύρια σώματα.
Η νομική απαγόρευση όμως δε συνεπάγεται με εξαφάνιση των αμβλώσεων. Άτομα που κυοφορούν θα συνεχίσουν να κάνουν εκτρώσεις παράνομα και με τρόπο που θέτει σε κίνδυνο την υγεία τους. Κι αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο. Έχουμε άπειρα παραδείγματα από το παρελθόν, αλλά και από το παρόν σε χώρες, όπου η άμβλωση είναι απαγορευμένη.
Η Πολωνία θα προστεθεί έτσι, δίπλα σε αρκετές άλλες χώρες με σκληρούς νομικούς περιορισμούς αναφορικά με τις αμβλώσεις.
Τα αναπαραγωγικά δικαιώματα και το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση του σώματος είναι φράσεις συνδεδεμένες με το δεύτερο φεμινιστικό κύμα, στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Εξήντα χρόνια μετά, θα πίστευε κανείς, ότι οι διεκδικήσεις μας θα αφορούσαν άλλα, πιο σύνθετα, ζητήματα που υποβόσκουν μέσα στο πατριαρχικό σύστημα στο οποίο ζούμε.
Κάναμε λάθος.
Οι αγώνες για ζητήματα που αφορούν το ίδιο μας το σώμα, τη ζωή μας και την υγεία μας, σωματική και ψυχολογική, συνεχίζουν να είναι αναγκαίοι. Οι αντιδράσεις είναι ζωτικής σημασίας. Αντιδράσεις παγκόσμιες, έστω και μέσω των social media τώρα, μπορούν να ασκήσουν πίεση σε συντηρητικά καθεστώτα. Να δώσουν ένα χέρι βοηθείας στα άτομα που το χρειάζονται. Το είδαμε και με τα χιλιάδες ΛΟΑΤΚΙ άτομα, όπου στην Πολωνία η καθημερινότητα τους είναι γεμάτη ομοφοβία, περιθωριοποίηση και καταπίεση. Αυτό δεν τα σταμάτησε, όμως, από το να το γνωστοποιήσουν και να δημιουργήσουν μια διεθνή αλληλεγγύη.
Για ακόμα μια φορά, θέλω να εκφράσω πόσο σημαντική είναι η αλληλεγγύη μεταξύ μας. Η κατανόηση και η συλλογική αντίσταση σε αυτούς που μας θέλουν καταπιεσμένες. Η Πολωνία δεν είναι ένα μεμονωμένο παράδειγμα συντηριτισμού, σεξισμού και ομοφοβίας. Αρκεί να κοιτάξουμε δίπλα μας και θα το καταλάβουμε.
