Spyros Katopodis
Το Run είναι μία παράσταση διαφορετική από τις άλλες. Παρουσιάστηκε στα πλαίσια του Vaults Festival και διακρίθηκε ως μία από τις πέντε κορυφαίες παραστάσεις του φεστιβάλ. Τα εισιτήρια εξαντλήθηκαν πολύ γρήγορα και όσοι παρεβρέθηκαν είχαν την τύχη να δουν μία παράσταση που καθήλωσε κοινό και κριτικούς. Πρόκειται για ένα one-man performance που απεικονίζει τον έρωτα και τις δυσκολίες δύo gay Εβραίων, γύρω στα δεκαέξι, που εξερευνούν την αγάπη μαζί, αλλά και τις δυσκολίες που κρύβει η κοινωνία και ο κόσμος των μεγάλων. Το έργο αγγίζει θέματα όπως τα σχολικά προβλήματα gay εφήβων, τα πρώτα σκιρτήματα του έρωτα, την εφηβική εξέγερση, τις πρώτες αμήχανες σεξουαλικές περιπτύξεις δύο αγοριών και την γκρίζα πλευρά μίας κοινωνίας καταπιεσμένης που δυσκολεύεται να αποδεχτεί τη σχέση μεταξύ δύο αγοριών. Η αγάπη, η ζωή, η αθωότητα και απώλεια είναι έντονα αποτυπωμένες στο έργο.
Δυνατοί διάλογοι, έντονα συναισθήματα και η εκρηκτική ερμηνεία του Tom Ross-Williams είναι αυτά που θα θυμάμαι από την παράσταση. Συνάντησα τον σεναριογράφο Stephen Laughton και μου μίλησε για το έργο του, λίγο πριν την παρουσίαση στο Οντάριο του Καναδά.
Από που αντήσατε την έμπνευση σας για την παράσταση αυτή;
Συνήθως όταν γράφω η πηγή έμπνευσης μου είναι κάποιος εξωτερικός παράγοντας, όπως ένα άρθρο ή κάποια ιστορία που κολλάει στο μυαλό μου. Όσον αφορά αυτή την παράσταση, κάθισα και σκέφτηκα ότι δεν έχω γράψει ποτέ ένα μονόλογο όπου θα εξερευνώ θέματα ταυτότητας. Ο προηγούμενος μου σύντροφος ήταν μισός Έλληνοκύπριος και έτσι η τελευατία μου παράσταση είχε να κάνει με την εξερεύνηση της κρυμμένης ελληνικής μου ταυτότητας. Αλλά, ποτέ δεν είχα γράψει κάτι που θα μιλάει για την εβραϊκή μου ταυτότητα, αποκλειστικά. Επίσης, ήθελα διακαώς να γράψω κάτι που θα εστιάζει στο πώς είναι να είσαι δεκαεπτά και μέσα στον έρωτα. Το πιο σημαντικό είναι ότι σε αυτήν την παράσταση διηγούμαι τη ζωή μου και απεικονίζω τη σχέση μου. Όλα αυτά ήταν μέσα στο κεφάλι μου και ένιωσα ότι ήθελα να τα καταγράψω. Φοβήθηκα πολύ γιατί δεν είχα ξανακάνει μονόλογο και, ως γνωστόν, ο μονόλογος περικλύει ένα ρομαντισμό και ένα διαφορετικό τρόπο θεατρικής προσέγγισης.
Επίσης, πρέπει να ομολογήσω ότι τον προηγούμενο χρόνο γνώρισα κάποιον που μου είπε να γράψω κάτι γι’ αυτόν και τη ζωή του. Το τελικό προϊόν γραφής ήταν μία μικρή, εικοσάλεπτη, εκδοχή του έργου που είχε μεγάλη επιτυχία και γνώρισε μεγάλη ανταπόκριση από το κοινό. Έτσι, το ένα οδήγησε στο άλλο και.. Ιδού! Η παράσταση έχει πολλά χαρακτηριστικά από τη ζωή μου. Σε κάποιο σημείο της παράστασης κάνω μία αναφορά στο Γανυμήδη, έναν πλανήτη που δεν είναι τόσο γνωστός από τον κόσμο. Δεν φαντάζεσαι πόσο μεγάλη έρευνα έκανα νωρίτερα, αλλά είναι ένα κομμάτι του εαυτού μου και ήθελα να υπάρχει στο έργο.
Περιμένατε την τόσο θετική ανταπόκριση του κοινού;
Θα είμαι απόλυτα ειλικρινής. Υπήρχαν στιγμές που ένιωθα ότι καταφέραμε να κάνουμε κάτι που θα στεφθεί με απόλυτη επιτυχία και έστελνα mails στους συντελεστές της παράστασης και τους έλεγα ότι θα σκίσουμε. Και το πίστευα γιατί ο σκηνοθέτης (Oli Rose) και ο πρωταγωνιστής (Tom Ross-Williams) είναι εξαιρετικά ταλαντούχοι. Από την άλλη, υπήρχαν στιγμές που σκεφτόμουνα ότι μπορεί να μην πάει καθόλου καλά. Αλλά ήλπιζα ότι ο κόσμος θα ανταποκριθεί έντονα, όσο και αν φοβόμουνα.
Πόσο καιρό σας πήρε το γράψιμο;
Το γράψιμο από μόνο του κράτησε γύρω στους 8 μήνες, και δεν έχω τελειώσει. Ακόμη και τώρα διαβάζω το σενάριο και σκέφτομαι ότι θα μπορούσα να αλλάξω πράγματα. Δε θα άλλαζα όμως τον πρωταγωνιστή. Στο σημείο αυτό, θέλω να πω ότι η επιλογή του πρωταγωνιστή ήταν πολύ εύκολη και ήταν ο πρώτος που ήρθε στο μυαλό μου, κάνοντας τα πράγματα ευκολότερα. Ο σκηνοθέτης (Oli Rose) συμφώνησε μαζί μου, ότι ο Tom Ross-Williams θα είναι μία εξαιρετική επιλογή. Τα πράγματα έγιναν ακόμα πιο εύκολα όταν γνώρισα από κοντά τον ηθοποιό. Ήταν ξεκάθαρο.
Πόσο εύκολο είναι για ένα Εβραίο αγόρι να κάνει coming out και να ξεφύγει από τα στερεότυπα της κοινωνίας;
Θα σου πω κάτι πολύ ενδιαφέρον εδώ. Εγώ είμαι προοδευτικός Εβραίος και ο σύντροφος μου είναι ορθόδοξος Εβραίος και υπάρχουν μεγάλες διαφορές. Για έναν προοδευτικό Εβραίο είναι πιο εύκολο να κάνει coming out, τόσο στο Ηνωμένο Βασίλειο, όσο και στην Ευρώπη, αλλά και στην Αμερική. Δεν μπορώ να πω το ίδιο όμως για έναν ορθόδοξο Εβραίο. Αυτό που κάνει τη θρησκεία μας διαφορετική είναι ότι δεν έχουμε αναφορές όπως η Κόλαση, και αυτό βοηθάει σε ορισμένες περιπτώσεις τους ανθρώπους να νιώθουν ελέυθεροι, απαλλαγμένοι από φόβο. Όπου και να είμαστε προσπαθούμε σαν λαός να ενσωματωθούμε σε κάθε κοινωνία και να είμαστε ευέλικτοι, αλλά από θρησκευτική σκοπιά, δεν υπάρχει η έννοια της αμαρτίας γύρω από την ομοφυλοφυλία. Κάθε παιδί μεγαλώνει χωρίς να τραυματίζεται από την ιδέα ότι αν κάνει κάτι κακό, κάποιος Θεός θα τον τιμωρήσει. Οπότε, δεν είναι τόσο δύσκολο, συνήθως, για ένα παιδί να κάνει coming out. Επίσης, υπάρχουν και trans ραβίνοι και LGBTQI άτομα στη θρησκεία τα οποία μπορούν να προσφέρουν βοήθεια στον καθέναν και να τον καταλάβουν.
Στο σημείο αυτό ρωτάω τον σύντροφο του σεναριογράφου πως νιώθει που η παράσταση είναι βασισμένη στη σχέση τους.
«Ήταν μεγάλη έκπληξη για μένα. Είναι η πρώτη φορά που βλέπω την παράσταση ολόκληρη και είναι πέρα για πέρα αληθινή. Ακόμα και οι καβγάδες που είδα σαν θεατής απορρέουν από πραγματικές διαμάχες που έχουμε κατά καιρούς στη σχέση μας. Το συναίσθημα είναι όμορφο και νιώθω τόσο ωραία συνειδητοποιώντας πώς νιώθει απέναντι μου, παρόλο που πολλές φορές ένιωσα να κοκκινίζω και να ντρέπομαι. Στο μεγαλύτερο μέρος του έργου έκλαιγα και μου άρεσε ο τρόπος που προσέγγισε τη σχέση μας. Ένιωσα ότι γνωρίζω το σύντροφο μου ακόμα περισσότερο».
Επιστρέφω στον σεναριογράφο, Stephen Laughton.
Η προηγούμενη σου παράσταση “Nine Lives” διερεύνησε τις συνέπειες της διχοτόμησης της εθνικής σας ταυτότητας. Πως η εθνική ταυτότητα κάθε ατόμου καθορίζει την προσωπική μας ταυτότητα και τον προσωπικό προσδιορισμό του φύλου;
Το κομμάτι της εθνικής ταυτότητας είναι πολύ έντονο για μένα. Νιώθω Εβραίος, Έλληνας, gay, μετανάστης, και τόσο πολλά άλλα. Η παράσταση εκείνη αναφέρεται στις διαφορετικές πλευρές της πολυσχιδούς μου προσωπικότητας. Όλοι ξέρουν για την κατάσταση στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη, αλλά και για το Κυπριακό. Είναι τόσα πολλά αυτά που με απασχολούσαν και άρχιζαν να με προβληματίζουν. Ήθελα να υψώσω τη φωνή μου και να μιλήσω για όλα αυτά που με απασχολούσαν σαν ένας gay μετανάστης που ζει και μεγαλώνει στην Αγγλία, αλλά δεν ξεχνάει τις καταβολές του και δεν μένει ασυγκίνητος απέναντι σε όλα αυτά που συμβαίνουν.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο μήνυμα που μεταφέρει η παράσταση;
Η παράσταση απεικονίζει τη δύσκολη φάση που περνάει ένας έφηβος όταν αμφισβητεί την σεξουαλική του ταυτότητα. Και κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, ανάλογα την οικογένεια, το περιβάλλον, την κοινωνία, τα ερεθίσματα του καθενός και την γενιά στην οποία μεγαλώνει. Αλλά, με μία πρόταση, θα έλεγα ότι η παράσταση θέλει να δείξει ότι το να είσαι ερωτευμένος είναι τόσο όμορφο.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η gay κοινότητα σήμερα;
Θέλω να αναφέρω ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η gay κοινότητα είναι αυτό που ομολογούν κάποια άτομα της γενιάς μου. Πολλές φορές, νεαρά gay άτομα χλευάζουν τους πιο ηλικιωμένους gay και τους κοιτούν υποτιμητικά με απαξίωση και περιφρόνηση. Και αυτό είναι κάτι που με απασχολεί ιδιαίτερα. Πιο συγκεκριμένα, πολλοί συνομίληκοι μου λένε ότι αγωνίστηκαν για τα gay δικαιώματα, πάλεψαν και συνελήφθησαν για να μπορεί κάθε gay άτομο να περπατάει χέρι-χέρι με τον σύντροφο του. Αυτοί οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν πολλές φορές ρατσισμό από νεότερα gay άτομα. Αυτή τη γενιά τη δημιουργήσαμε εμείς και πρέπει να την αλλάξουμε.
Πιστεύεις ότι η κοινωνία θα γίνει πιο ανθρώπινη για τα LGBTQI άτομα;
Το ελπίζω πολύ. Τα πράγματα δείχνουν ότι θα γίνουν καλύτερα. Γίνονται σημαντικά βήματα, σιγά σιγά. Πλέον μπορούμε να παντρευτούμε και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Έχουμε trans ραβίνους. Είμαστε πιο ελεύθεροι. Ο ρατσισμός σε επαγγελματικό επίπεδο απέναντι σε gay άτομα έχει μειωθεί. Όλα αυτά δείχνουν ότι η κοινωνία κάνει βήματα.
